Ароқ – тўйнинг зийнати эмас!

Ишларим бироз кўпайиб кетиб, вақт алламаҳал бўлганда ишхонамдан уйга қайтаётган эдим. Кўча четида жойлашган тўйхоналардан бирининг ёнидан ўтиб борарканман, ичкаридаги мусиқа садолари, "раққосларнинг" шовқин-сурони таш­қарига баралла эшитилиб турибди. Қийқириқлар авжида, ким нима қилиқ қилиб ўйнаётганини ўзи ҳам тушунмайди. Эркаклар аласт, аёллар бир аҳвол...
Энсам қотиб, тўйхонадан узоқлашарканман кўчада ғудраниб, чайқалиб кетаётганларни кўриб баттар хафсалам пир бўлди. Тўйхонадан юз метрлар чамаси юрганимдан икки маст-аласт кишига дуч келдим. Бири кўча ёнидаги балчиқ ариққа тушиб кетган иккинчисини чай­қалганча тортиб чиқаришга ҳаракат қиляпти. У икки-уч бор уриняпти, эплолмаяпти. Негаки ҳар иккаласи ҳам бир аҳвол. Кийимлари шалаббо бўлиб кетган, киши ижир­ғаниб кетади... Сал нари юрсам яна ўшаларнинг биттаси, яъни кўп ароқ истеъмол қилиб, тўнғиздек ерга юмалаб ётганлардан бирига кўзим тушди. Мана ўзбекона тўй қилиб, "тўйдиришнинг" оқибати.
Дарҳақиқат, бугун неча йиллар молу давлат йиғиб, тўй қилишни ният қилган киши бор-ки, аввало одам сони ва уларга етадиган спиртли ичимликнинг ҳисобини олади, дастлаб. Зеро, тўйнинг қандай ўтгани унга ташриф буюрган меҳмону мезбоннинг "зўр" бўлиб қолишига боғлиқ гўё. Тан олиш керак-ки мана шу тушунча қон-қонимизга сингиб кетган. Энди юқоридаги ҳолатни сиз ҳам бир кўз олдингиздан ўтказиб кўринг-чи?! "Зўр" қилиб ичиришдан мақсад шуми?! Аттанг.
Айтайлик, тўйга ташриф буюрган уч юз меҳмоннинг юз элликтасини юқоридагидек "зўр" қилиб чиқариб юбордингиз, дейлик. Айнан ўша туфайли нечта оилада касофат келиб чиқишини бир тасаввур қилиб кўрдингизми? У маст-аластлар орасида ароқ таъсирида эс-ҳушидан айрилиб қолгани қанча? Бориб хотини, бола-чақасини дўппослагани қанча? Ота-онасига оқ бўлиб қолгани-чи?! Қайнотасиникига, дўсту ёр, ошна-оғайнисиникига бориб, бир неча ўн йиллик жанжални қайта ёдга олиб, қариндошчиликнинг бузилишига олиб борганлар қанча? Буларни-чи ҳисобга оляпсизми? Тўйхонадаги ҳайвоний қилиқлар, "артистни" кўтариб югуришлар, ёқа йиртишлар ҳақида айтиб ўтирмасак-да бўлади. Шуми, тўйни "зўр" қилиб ўтказиш?!
Демак, тўй қилишдан олдин дўппини бошдан олиб қўйиб, ўйлайдиган вақт келибди. Кўп йиллик орзу-ҳавасни бир зумда йўққа чиқариб, қайсидир бегуноҳ инсонларнинг касрига қолгандан кўра, ўша "зормандадан" осонгина воз кечиб қўя қолишнинг мавриди етди. Зеро, аён бўлмоқдаки, ароқ - тўйнинг зийнати эмас!

Абдуҳошим ЗИЁДОВ,
ўз мухбиримиз.