insurez
16-03-2024 10:51


 

OZBEKISTON RESPUBLIKASI

PREZIDENTI HUZURIDAGI STATISTIKA AGENTLIGI

 

SAMARQAND VILOYATI

STATISTIKA BOSHQARMASI

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Kattaqo‘rg‘on tumanining
20
20-2022-yillarda ijtimoiy-iqtisodiy
holati to‘g‘risida

AXBOROTNOMA

 

Kattaqo‘rg‘on – 2023-y.

Samarqand viloyati

Kattaqo‘rg‘on tumani

XARITASI

 

 

 

 

MUNDARIJA

 

Nomi

bet

 

 

  1. Kattaqo‘rg‘on tumaniNING asosiy iqtisodiy ko‘rsatkichlari

6

  1. sanoat

11

  1. QIShLOQ, O‘RMON VA BALIQCHILIK XO‘JALIGI

16

  1. INVeSTITSIYa  FAOLIYaTI

36

  1. qurilish ishlari

40

  1. iste’mol bozori

43

  1. XIZMATLAR SOHASI

46

  1. TRANSPORT SOHASI

55

  1. TAShQI IQTISODIY FAOLIYaT

59

  1. KORXONALAR VA TAShKILOTLAR FAOLIYaTINING UMUMIY TAVSIFI

67

  1. KORXONA VA TAShKILOTLARNING MOLIYaVIY NATIJALARI

78

  1. KIChIK TADBIRKORLIK

82

  1. Demografiya

92

  1. BANDLIK KO‘RSATKIChLARI

100

  1. O‘RTAChA OYLIK NOMINAL HISOBLANGAN ISh HAQI

105

  1. TA’LIM

107

  1. SOG‘LIQNI SAQLASh

110

 

 

 

Qisqartma va shartli belgilar

 

%

-

foiz

0,0

-

katta bo‘lmagan miqdor

mlrd.

-

milliard

m.

-

marta

mln.

-

million

-

-

ko‘rsatkichning yo‘qligi

AQSh doll.

-

AQSh dollari

ga.

-

gektar

kv.

-

kvadrat

t.

-

tonna

km.

-

kilometr

yo‘lovchi-km

-

yo‘lovchi-kilometr

m.

-

metr

1), 2), 3)......

-

izohning mavjudligi

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Kattaqo‘rg‘on tumani to‘g‘risida

umumiy ma’lumotlar

 

 

Kattaqo‘rg‘on tumani 1929-yil 2-fevralda tashkil topgan bo‘lib, Samarqand viloyatining ma’muriy-hududiy birligi hisoblanadi.

Kattaqo‘rg‘on tumani hududi (yer maydoni) 1,39 ming kv.km.

Kattaqo‘rg‘on tumanida 172 ta aholi puntklari, 69 ta mahalla fuqarolar yig‘inlari, 66,0 mingta oilalar mavjud.

2023-yilning 1-yanvar holatiga tumanning doimiy aholisi soni 287,9 ming kishini (viloyat aholisi 4 118,2 ming kishi), viloyatdagi ulushi 7,0 foizni tashkil etdi.

Shundan, 54,4 ming kishi shahar joylarida va 233,5 ming kishi qishloq joylarida istiqomat qiladi. Aholi zichligi 1 kv. km. ga 207,1 kishiga to‘g‘ri keladi.

Kattaqo‘rg‘on tumaniga bo‘ysunuvchi 8 ta shahar tipidagi posyolkalar mavjud.

 

 

 

 

 

Asosiy iqtisodiy ko‘rsatkichlar
 

mlrd. so‘m

 

2020-yil

2021-yil

2022-yil

Samarqand viloyatidagi ulushi, % da

 

 

 

 

 

Sanoat mahsuloti

461,0

543,8

574,8

2,0

Fizik hajm indeksi % da

111,0

109,7

100,4

x

Aholi jon boshiga (ming so‘m)

1 679,4

1 945,6

2 016,0

x

Iste’mol tovarlari

294,6

227,5

190,3

1,9

o‘sish sur’ati, % da

127,1

78,2

122,2

x

Aholi jon boshiga (ming so‘m)

1 073,2

814,1

667,6

x

Qishloq, o‘rmon va baliqchilik xo‘jaligi mahsulot (xizmat)lari

4 204,3

4 973,3

        
 4 211,9  

 

 

 10,0  

 

o‘sish sur’ati, % da

109,6

100,1

85,1

x

Aholi jon boshiga (ming so‘m)

15 315,4

17 794,1

                       14 775,2  

 

x

Asosiy kapitalga kiritilgan investitsiyalar

249,6

317,3

1 246,2

6,6

o‘sish sur’ati, % da

127,0

117,6

3,6 m.

x

Aholi jon boshiga (ming so‘m)

909,4

1 135,4

4 371,1

x

Qurilish ishlari

171,4

208,5

427,5

4,8

o‘sish sur’ati, % da

101,7

111,5

190,3

x

Aholi jon boshiga (ming so‘m)

624,2

746,1

1 499,5

x

Yuk aylanmasi (mln. t-km)

49,4

59,8

59,8

4,1

o‘sish sur’ati, % da

108,9

121,1

100,0

x

Yo‘lovchi aylanmasi
(mln. yo‘lovchi-km)

696,4

734,4

736,5

5,3

o‘sish sur’ati, % da

89,2

105,5

100,3

x

Chakana savdo tovar aylanmasi

738,0

944,4

1 467,7

5,8

o‘sish sur’ati, % da

118,2

114,8

141,7

x

Aholi jon boshiga (ming so‘m)

2 688,3

3 378,9

5 148,1

x

Xizmatlar, jami

607,1

731,4

844,6

3,7

o‘sish sur’ati, % da

101,2

110,6

105,4

x

Aholi jon boshiga (ming so‘m)

2 211,7

2 616,8

2 962,5

x

Tashqi savdo aylanmasi,
(m
ing AQSH dollari)

38 023,1

19 943,4

39 427,4

1,7

o‘sish sur’ati, % da

38,4

52,5

197,7

x

Eksport

14 037,7

11 765,3

14 899,7

2,3

o‘sish sur’ati, % da

83,7

83,8

126,6

x

Import

23 985,4

8178,1

24 527,7

1,4

o‘sish sur’ati, % da

29,2

34,1

3,0 m.

x

Saldo (+,–)

-9 947,7

3 587,2

-9 628,0

x

 

Sanoat ishlab chiqarish tarkibi

2021-yil 1-yanvar holatiga jami ro‘yxatdan o‘tgan sanoat korxonalari soni 323 tani,
2022-yil 1-yanvar holatiga 418 tani tashkil etgan bo‘lsa, 2023-yil 1-yanvar holatiga esa
477 tani tashkil etdi. Shundan 2 ta yirik korxonalar, 475 ta kichik korxona va mikrofirmalar shu jumladan, 8 ta xorijiy investitsiya ishtirokidagi korxonalar mavjud.

                                                                                                                                     birlik

Sanoat korxonalari

2021-yil
1
-yanvar holatiga

2022-yil
1
-yanvar holatiga

2023-yil
1
-yanvar holatiga

 

 

 

 

Sanoat korxonalari, jami

323

418

477

  • yirik

5

3

2

  • kichik korxona va mikrofirmalar

318

415

475

sh.j.  xorijiy investitsiya ishtirokidagi korxonalar

7

12

8

 

2022-yilda 113 ta yangi sanoat korxonalari tashkil etilib, ushbu korxonalar kichik tadbirkorlik sub’yektlari hissasiga to‘g‘ri keldi.

birlik

Sanoat korxonalari

2020-yil

2021-yil

2022-yil

 

 

 

 

Sanoat korxonalari, jami

77

124

113

  • kichik korxona va mikrofirmalar

77

124

113

     sh.j. xorijiy investitsiya ishtirokidagi korxonalar

-

3

3

 

Sanoat mahsulotlari ishlab chiqarish hajmi

mlrd. so‘m

Sanoat mahsuloti

2020-yil

ulushi,   % da

2021-yil

ulushi,              % da

2022-yil

ulushi,     % da

 

 

 

 

 

 

 

       Jami

461,0

100,0

543,8

100,0

574,8

100,0

  • Yirik korxonalar

215,9

46,8

114,0

20,7

135,8

23,6

  • Kichik biznes

245,1

53,2

429,8

79,3

439,0

76,4

 

Sanoat mahsulotlarini ishlab chiqarishda davlat ulushi ishtirokidagi va
ishtirokida bo‘lmagan korxonalar hajmi

mlrd. so‘m

Sanoat mahsuloti

2020-yil

2021-yil

2022-yil

 

 

 

 

Jami

461,0

543,8

574,8

  • Davlat ulushi ishtirokidagi korxonalar hajmi

-

-

4,7

  • Davlat ulushi ishtirokida bo‘lmagan korxonalar hajmi

461,0

543,8

570,1

 

       2022-yilda tuman korxonalari tomonidan jami 574,8 mlrd. so‘mlik sanoat mahsulotlari ishlab chiqarilib, o‘tgan yilga nisbatan fizik hajm indeksi 100,4 % ni tashkil etdi.

Asosiy iqtisodiy faoliyat turlari bo‘yicha natura ko‘rinishida

sanoat mahsulotlari ishlab chiqarish

Mahsulot nomi

2020-yil

2021-yil

2022-yil

 

 

 

 

Paxta tiviti (lint), tonna

897,0

4 510,0

9 769,0

Qurilish uchun  g‘ishtlar, 
ming dona

2 722,4

1 906,0

2 177,8

Quyish uchun tayyor beton, tonna

 

34 933,1

 

 

29 060,0

 

50 910,0

 

2022-yil yakuni bo‘yicha tumanda 190,3 mlrd. so‘mlik iste’mol tovarlari ishlab chiqarilib, o‘sish sur’ati 122,2 % ga to‘g‘ri keldi. Jami sanoatdagi ulushi 74,0 % ni tashkil etdi.

2022-yilda tuman bo‘yicha aholi jon boshiga sanoat mahsulotlari ishlab chiqarish hajmi 2 016,0 ming so‘mni va iste’mol tovarlari ishlab chiqarish hajmi 667,6 ming so‘mni tashkil etdi.

ming so‘m

 

2020-yil

2021-yil

2022-yil

 

 

 

 

Aholi jon boshiga sanoat mahsulotlari

1 679,4

1 945,6

2 016,0

Aholi jon boshiga iste’mol tovarlari

1 073,2

814,1

667,6

 

2022-yilda faoliyat ko‘rsatayotgan sanoat korxonalari 5 ta faoliyat turlari bo‘yicha ishlab chiqarish hajmini kamaytirgan

mln. so‘m

Faoliyat turlari bo‘yicha

2020-yil

2021-yil

Farqi, +/-

 

Tog‘-kon sanoati bilan bog‘liq boshqa faoliyat

15 957,8

9 521,2

6 436,6

Kiyim  ishlab chiqarish

5 654,6

4 083,9

1 570,7

Kimyo mahsulotlarini ishlab chiqarish

887,5

411,3

  -   476,2

Mashina va uskunalardan tashqari tayyor metall buyumlar  ishlab chiqarish

1 392,1

919,1

-   473,0

Yog‘och va po‘kak buyumlar  ishlab chiqarish

146,4

0,0

146,4

 

2022-yilda tumanda 50 % quvvatdan past darajada
ishlab chiqarilgan mahsulotlar

T/r

Mahsulot turi

Ishlab chiqarish quvvati

Ishlab chiqarilgan mahsulot

Foydalanish darajasi,
%
da

 

 

 

 

 

1

Parcha granulayoki kukun holdagi
sovun,
tonna

15,0

2,5

16,7

2

Boshqa paxta chigiti, tonna

800,0

142,0

17,7

3

Qurilish uchun o‘tga chidamsiz keramik  g‘ishtlar (kremnezyomli tosh uni yoki diatomit tuproqlardan tayyorlangan buyumlardan tashqari) ming dona

1 000,0

232,0

23,2

 

2022-yilda kichik biznes subyektlarining jami sanoat ishlab chiqarishdagi ulushi
76,4 % ni tashkil etdi.

 

Kichik biznes subyektlarining jami sanoat ishlab chiqarishdagi ulushi, foizda

STATISTIK KO‘RSATKICHLARGA IZOHLAR

 

Sanoat mahsuloti ishlab chiqarish hajmi – korxona tomonidan ishlab chiqarilgan tayyor mahsulotlar, yarim tayyor, chetga sotishga mo‘ljallangan, o‘zining nosanoat bo‘linmalariga  va kapital qurilishga mo‘ljallangan mahsulotlar hajmini o‘z ichiga oladi; ishlab chiqarilishi hisobot davrida tugallanmagan uzoq muddatli mahsulotlarni ishlab chiqarish bo‘yicha ishlar; sanoat tusidagi ishlar (xizmatlar);

Sanoat ishlab chiqarishda o‘zgarish indekslari – solishtirma davrlarda mahsulotlar (ishlar, xizmatlar) fizik hajmining o‘zgarishini tavsiflovchi nisbiy ko‘rsatkichdir; Iste’mol mollari – asosan shaxsiy iste’mol yoki foyda olish bilan bog‘liq bo‘lmagan boshqa maqsadlarda foydalanadigan sanoat mahsulotlari; iste’mol mollari ishlab chiqarish hajmi amaldagi narxlarda (QQS va aksizlar bundan mustasno) hisoblab chiqiladi;

Natura ko‘rinishida sanoat ishlab chiqarish hajmi – boshqa korxonalarga jo‘natish uchun yoki ishlab chiqarishga mo‘ljallangan mahsulotlarni, shu jumladan korxonaning sanoat ehtiyojlari uchun sarflangan mahsulotlarni o‘z ichiga oladi, ya’ni yalpi mahsulot;

Ishlab chiqarishni texnologik rivojlanish darajasiga ko‘ra guruhlash
Yevrostat texnologik faoliyatining tasnifi asosida ishlab chiqilgan.

Mahalliylashtirish darajasi – ishlab chiqarishda ishlatiladigan mahalliy materiallar, mehnat va intellektual resurslarning ulushini belgilaydi; Mahalliylashtirish darajasini hisoblashda xarajatlar, soliq to‘lovlari va ishlab chiqarish jarayoniga bevosita aloqador bo‘lmagan boshqa imtiyozlar hisobga olinmaydi; mahsulot sotish hajmi – savdo narxlarida keltiriladi (QQS va aksiyalar bundan mustasno);

Milliy valyutada eksport qilinadigan mahsulotlarning qiymati – O‘zbekiston Respublikasi Markaziy bankining kursi bo‘yicha hisob-kitob qilgan holda to‘ldiriladi.

 

QISHLOQ, ORMON VA BALIQCHILIK  XOJALIGI

 

            2022-yil davomida qishloq, o‘rmon va baliqchilik xo‘jaligi mahsulot (xizmat)larining umumiy hajmi 4 211,9 mlrd. so‘mni yoki 2021-yilning mos davriga nisbatan 81,5 % ni, shu jumladan, dehqonchilik va chorvachilik, ovchilik va ushbu sohalarda ko‘rsatilgan xizmatlar hajmi 4 103,5 mlrd. so‘mni (82,3 %), o‘rmon xo‘jaligi              9,8 mlrd. so‘mni (80,3 %), baliqchilik xo‘jaligi 73,6  mlrd. so‘mni (59,3 %) tashkil qildi.

 

2022-yil yakunlariga ko‘ra, qishloq, o‘rmon va baliqchilik xo‘jaligi mahsulot (xizmat)lar umumiy hajmining 44,4 foizi dehqonchilik va 55,6 % chorvachilik xo‘jaligi hissasiga to‘g‘ri kelgan.

2022-yilda ishlab chiqarilgan qishloq xo‘jaligi mahsulotlarining
xo‘jaliklar toifalari bo‘yicha taqsimlanishi

 

Xo‘jalik toifalari bo‘yicha tahlillar, qishloq xo‘jaligi mahsulotlari umumiy hajmining 64,4 foizi dehqon  va tomorqa  xo‘jaliklariga, 32,0 foizi fermer xo‘jaliklariga, 3,6 foizi qishloq xo‘jaligi faoliyatini amalga oshiruvchi tashkilotlarga to‘g‘ri kelishini ko‘rsatmoqda.

 

 

Qishloq, o‘rmon va baliqchilik xo‘jaligi sohasining asosiy ko‘rsatkichlari

 

Ko‘rsatkichlar

2020-yil

2021-yil

2022-yil

mlrd. so‘m

o‘sish sur’ati,
%
da

mlrd. so‘m

o‘sish sur’ati,
%
da

mlrd. so‘m

o‘sish sur’ati,
%
da

             

Qishloq, ormon va baliqchilik xojaligi sohasida ishlab chiqarish hajmi

4 204,3

109,6

4 973,3

100,1

4 211,9

81,5

Qishloq xo‘jaligi mahsulotlari ishlab chiqarish hajmi

3 975,8

108,3

4 749,5

100,7

4 103,5

  82,3

shu jumladan:

   

 

 

 

 

fermer
xo‘jaliklari

1 461,5

126,2

1 869,3

106,0

  1 313,7

   60,5

dehqon  va tomorqa  xo‘jaliklari

2 309,3

99,6

2 749,9

101,4

 2 644,3

   96,0

qishloq xo‘jaligi faoliyatini amalga oshiruvchi tashkilotlar

205,0

93,0

130,3

54,5

145,5

  104,7

Dehqonchilik mahsulotlari ishlab chiqarish hajmi

2 152,9

113,7

2 557,8

98,8

 1 821,7

 65,8

shu jumladan:

   

 

 

 

 

fermer
xo‘jaliklari

1 417,4

126,5

1 805,7

105,3

  1 223,2

   57,8

dehqon  va tomorqa  xo‘jaliklari

611,3

90,2

717,0

98,1

568,8

   86,1

qishloq xo‘jaligi faoliyatini amalga oshiruvchi tashkilotlar

124,2

115,9

35,1

27,0

29,7

   68,5

Chorvachilik mahsulotlari ishlab chiqarish hajmi

1 822,9

101,9

2 191,7

102,9

  2 281,8

  101,5

 

 

 

 

 

davomi

Ko‘rsatkichlar

2020-yil

2021-yil

2022-yil

mlrd. so‘m

o‘sish sur’ati,
%
da

mlrd. so‘m

o‘sish sur’ati,
%
da

mlrd. so‘m

o‘sish sur’ati,
%
da

shu jumladan:

   

 

 

 

 

fermer
xo‘jaliklari

44,1

115,7

63,6

126,8

          90,5

 

       137,5

 

dehqon  va tomorqa  xo‘jaliklari

1 698,0

103,8

2 032,9

102,6

  2 075,5

 

         99,5

 

qishloq xo‘jaligi faoliyatini amalga oshiruvchi tashkilotlar

80,8

73,8

95,2

96,9

115,8

118,0

O‘rmon xo‘jaligida ishlab chiqarilgan mahsulot (xizmat)lar hajmi

76,5

101,4

79,6

103,5

9, 8

80,3

Baliqchilik xo‘jaligida ishlab chiqarilgan mahsulot
(xizmat)lar hajmi

95,4

193,2

113,9

94,4

   73, 6

    59,3

 

Qishloq xo‘jaligi ekinlari maydoni

 

Ko‘rsatkichlar

2020-yil

2021-yil

2022-yil

gektar

o‘sish sur’ati,
%
da

gektar

o‘sish sur’ati, % da

gektar

o‘sish sur’ati, % da

             

Qishloq xo‘jaligi ekinlari ekilgan maydon, jami gektar

36 997,0

136,5

40 496,0

109,9

 37 303,0

 

 92,1

 

shu jumladan:

   

 

 

 

 

fermer
xo‘jaliklari

27 818,0

135,2

30 085,0

108,1

29 376,0

97,6

dehqon  va tomorqa  xo‘jaliklari

6 232,0

100,1

6 083,0

97,6

 5 933,0

 

98,3

qishloq xo‘jaligi faoliyatini amalga oshiruvchi tashkilotlar

2 947,0

9,7 m.

4 328,0

155,1

                  1 994,0 

 

46,1

 

 

  davomi

Ko‘rsatkichlar

2020-yil

2021-yil

2022-yil

gektar

o‘sish sur’ati,
%
da

gektar

o‘sish sur’ati,                % da

gektar

o‘sish sur’ati, % da

             

Don va dukkakli don ekinlari

18 010,0

   160,2

19 633,9

103,5

19 547,0

100,2

shu jumladan:

   

 

 

 

 

fermer
xo‘jaliklari

14 751,0

161,2

16 629,0

118,2

16 661,3

101,4

dehqon  va tomorqa  xo‘jaliklari

1 829,0

98,3

1 617,0

93,9

1 755,1

108,5

qishloq xo‘jaligi faoliyatini amalga oshiruvchi tashkilotlar

1 430,0

6,3 m.

1 387,9

199,5

1 130,6

81,5

shundan, boshoqli don ekinlari

                      15 224,7

  

   112,0

  

17 173,5

 

112,8

 

18 392,8

107,1

shu jumladan:

 

 

 

 

 

 

fermer
xo‘jaliklari

                     12 903,0

  

   117,8

 

14 438,5

 

111,9

 

15 810,2

109,5

dehqon  va tomorqa  xo‘jaliklari

1 412,1

 

  84,7

  

1 549,1

 

109,7

 

1 485,6

95,9

qishloq xo‘jaligi faoliyatini amalga oshiruvchi tashkilotlar

               909,6

  

  102,1

  

1 185,9

 

178,7

 

1 097,0

92,5

Texnik ekinlar – jami

11 506,0

122,1

11 188,0

97,2

11 014,0

98,4

shu jumladan:

   

 

 

 

 

fermer
xo‘jaliklari

10 062,0

108,4

9 809,0

97,5

10 215,9

108,4

dehqon  va tomorqa  xo‘jaliklari

93,0

100,0

93,0

100,0

77,1

80,1

qishloq xo‘jaligi faoliyatini amalga oshiruvchi tashkilotlar

1 351,0

27,0 m.

1 286,0

95,2

721,0

45,7

   G‘o‘za

11 238,0

122,2

10 385,0

92,4

9 669,6

93,1

shu jumladan:

-

-

-

-

-

-

fermer
xo‘jaliklari

9 887,0

107,5

9 103,0

92,1

8 961,6

97,1

 

 

 

 

davomi

 

Ko‘rsatkichlar

2020-yil

2021-yil

2022-yil

gektar

o‘sish sur’ati,
%
da

gektar

o‘sish sur’ati, % da

gektar

o‘sish sur’ati, % da

qishloq xojaligi faoliyatini amalga oshiruvchi tashkilotlar

1 351,0

-

1 282,0

94,9

708,0

45,2

Kartoshka

1 319,0

107,6

1 398,0

106,0

802,7

57,4

shu jumladan:

 

 

 

 

 

 

fermer
xo‘jaliklari

98,0

24,5 m.

170,0

173,5

197,1

115,9

dehqon  va tomorqa  xo‘jaliklari

1 221,0

100,1

1 228,0

100,6

604,0

49,2

qishloq xo‘jaligi faoliyatini amalga oshiruvchi tashkilotlar

-

-

-

-

1,6

-

Sabzavotlar – jami

3 511,0

108,6

4 036,0

115,0

3 676,0

91,0

shu jumladan:

-

-

-

-

 

 

fermer
xo‘jaliklari

806,0

144,2

1 369,0

169,9

1 061,2

82,5

dehqon  va tomorqa  xo‘jaliklari

2 695,0

101,8

2 653,0

98,4

2 596,9

98,8

qishloq xo‘jaligi faoliyatini amalga oshiruvchi tashkilotlar

10,0

38,5

14,0

140,0

17,9

139,8

Oziqbop poliz – jami

589,0

150,3

327,0

55,5

207,0

63,3

shu jumladan:

 

 

 

 

 

 

fermer
xo‘jaliklari

398,0

199,0

134,0

33,7

37,5

20,4

dehqon  va tomorqa  xo‘jaliklari

191,0

99,5

191,0

100,0

167,0

87,3

qishloq xo‘jaligi faoliyatini amalga oshiruvchi tashkilotlar

-

-

2,0

-

2,5

125,0

 

 

 

 

davomi

Ko‘rsatkichlar

2020-yil

2021-yil

2022-yil

gektar

o‘sish sur’ati,
%
da

gektar

o‘sish sur’ati, % da

gektar

o‘sish sur’ati, % da

Ozuqa ekinlari – jami

1 064,0

130,2

1 301,0

122,3

1 114,7

85,7

shu jumladan:

-

-

-

-

-

-

fermer
xo‘jaliklari

 704,0

123,9

927,0

131,7

842,7

90,9

dehqon  va tomorqa  xo‘jaliklari

204,0

97,6

201,0

98,5

155,4

84,6

qishloq xo‘jaligi faoliyatini amalga oshiruvchi tashkilotlar

156,0

156,0 m.

173,0

-

116,6

67,4.

Mevalar va rezavorlar -jami

1 929,0

102,9

2 078,0

107,7

2 048,1

98,5

shu jumladan:

 

 

 

 

 

 

fermer
xo‘jaliklari

654,0

96,9

717,0

109,6

883,4

123,2

dehqon  va tomorqa  xo‘jaliklari

1 203,0

108,8

1 302,0

108,2

1 136,5

87,2

qishloq xo‘jaligi faoliyatini amalga oshiruvchi tashkilotlar

72,0

76,6

59,0

81,9.

28,2

47,8

Tokzorlar – jami

2 558,0

108,2

2 800,0

109,5

3 211,7

114,7

shu jumladan:

-

-

-

-

-

-

fermer
xo‘jaliklari

524,0

142,0

803,0

153,2

1 097,4

136,6

dehqon  va tomorqa  xo‘jaliklari

1 176,0

100,4

1 135,0

96,5

1 351,4

119,0

qishloq xo‘jaligi faoliyatini amalga oshiruvchi tashkilotlar

858,0

104,1

862,0

100,5

762,9

88,5

 

 

 

Dehqonchilik

    2022-yilda ishlab chiqarilgan dehqonchilik mahsulotlarining hajmi 1 821,7 mlrd. so‘mni yoki 2021-yilga nisbatan 65,8 % ni tashkil etdi. Ishlab chiqarilgan qishloq xo‘jaligi mahsulotlarining umumiy hajmida dehqonchilik mahsulotlarining ulushi 44,4 % ni tashkil qildi.

2022-yilda asosiy turdagi dehqonchilik mahsulotlarini
ishlab chiqarishda xo‘jaliklar toifalarining ulushi

 

2022-yilda ishlab chiqarilgan jami don tarkibi

Dehqonchilik mahsulotlari ishlab chiqarish

 

Dehqonchilik mahsulotlari

2020-yil

2021-yil

2022-yil

tonna

o‘sish sur’ati,
% da

tonna

o‘sish sur’ati, % da

tonna

o‘sish sur’ati, % da

             

Don va dukkakli don ekinlari - jami

106 224,0

127,2

                     108 703,9

 

102,3

                      109 381,0

  

   100,6

  

shu jumladan:

 

 

 

 

 

 

fermer
xo‘jaliklari

92 752,0

132,6

95 650,6

103,1

                 95 250,0

   

99,6

 

dehqon  va tomorqa  xo‘jaliklari

11 962,0

92,5

10 793,3

90,2

10 523,0

97,5

qishloq xo‘jaligi faoliyatini amalga
oshiruvchi tashkilotlar

1 510,0

2,4 m.

2 260,0

149,7

                          3 609,0

 

 

159,7

 

 

shundan, boshoqli  don ekinlari

                         80 160,0 

 

112,0 

 

                         83 925,0

  

      112,8

  

87 751,0

 

104,6

 

shu jumladan:

 

 

 

 

 

 

fermer
xo‘jaliklari

                           69 310,0

  

      117,8

 

                      70 980,0

 

      111,9

  

                        74 920,0

  

      105,6

  

dehqon  va tomorqa  xo‘jaliklari

                            10 354,0

  

        84,7

  

                   10 472,0

  

      109,7

  

                      642,0

  

        92,0

  

qishloq xo‘jaligi faoliyatini amalga
oshiruvchi tashkilotlar

496,0

 

102,1

 

2 473,0

 

178,7

 

189,0

 

128,9

 

Paxta xomashyosi

35 360,3

137,4

36 622,0

103,6

40 179,0

109,7

shu jumladan:

 

 

 

 

 

 

fermer
xo‘jaliklari

35 360,3

137,4

36 510,3

103,3

40 019,0

109,6

 

 

 

 

 

 

davomi

Dehqonchilik mahsulotlari

2020-yil

2021-yil

2022-yil

tonna

o‘sish surati,
%
da

tonna

o‘sish surati, % da

tonna

o‘sish surati, % da

 

 

 

 

 

 

 

qishloq xo‘jaligi faoliyatini amalga oshiruvchi tashkilotlar

-

-

111,7

-

160,0

 

 

143,1

 

 

Kartoshka

25 635,0

70,4

25 925,6

101,1

                     58 502,0

 

                            2,3 m.

  

shu jumladan:

 

 

 

 

 

 

fermer
xo‘jaliklari

979,0

121,8

1 196,5

122,2

                     33 357,0

 

                                  27,9 m.

 

dehqon  va tomorqa  xo‘jaliklari

24 656,0

69,7

24 666,6

100,0

25 120,0

101,8

qishloq xo‘jaligi faoliyatini amalga
oshiruvchi tashkilotlar

-

-

62,5

-

25,0

40,0

Sabzavotlar – jami

312 575,0

112,0

311 601,1

99,7

299 228,0

96,0

shu jumladan:

 

 

 

 

 

 

fermer
xo‘jaliklari

240 269,0

124,2

238 576,8

99,3

224 662,0

94,2

dehqon  va tomorqa  xo‘jaliklari

72 253,0

85,9

72 843,5

100,8

73 900,0

101,5

qishloq xo‘jaligi faoliyatini amalga
oshiruvchi tashkilotlar

53,0

3,3

180,8

3,4 m.

666,0

3,7 m.

Oziqbop poliz –
jami

19 272,0

101,0

21 220,2

110,1

25 267,0

119,1

shu jumladan:

 

 

 

 

 

 

fermer
xo‘jaliklari

7 700,0

168,4

9 376,5

121,8

                        11 070,0

 

      118,1

  

 

 

 

davomi

Dehqonchilik mahsulotlari

2020-yil

2021-yil

2022-yil

tonna

o‘sish sur’ati,
% da

tonna

o‘sish sur’ati, % da

tonna

o‘sish sur’ati, % da

 

 

 

 

 

 

 

dehqon  va tomorqa  xo‘jaliklari

11 572,0

79,7

11 837,7

102,3

                   

 

14 125,0

 

  

      119,3

 

  

qishloq xo‘jaligi faoliyatini amalga
oshiruvchi tashkilotlar

-

-

6,0

-

                 72,0

 

  

                             12,0 m.

 

 

Mevalar va rezavorlar –jami

28 638,0

109,0

30 131,1

105,2

30 413,0

 

100,9

 

shu jumladan:

 

 

 

 

 

 

 

 

fermer
xo‘jaliklari

8 619,0

120,9

12 004,3

139,3

12 584,0

104,8

dehqon  va tomorqa  xo‘jaliklari

19 167,0

106,0

17 286,2

90,2

17 685,0

102,3

qishloq xojaligi faoliyatini amalga
oshiruvchi tashkilotlar

852,0

80,4

840,6

98,7

145,0

17,2

Uzum  –jami

46 776,0

110,0

41 845,4

89,5

41 883,0

100,1

shu jumladan:

 

 

 

 

 

 

fermer
xo‘jaliklari

16 865,0

110,7

22 870,7

135,6

20 469,0

89,5

dehqon  va tomorqa  xo‘jaliklari

17 010,0

102,4

17 059,9

100,3

 

 

20 957,0

 

 

122,8

qishloq xo‘jaligi faoliyatini amalga
oshiruvchi tashkilotlar

12 901,0

121,0

1 914,8

14,8

456,0

23,8

 

 

Yig‘ib olingan dehqonchilik mahsulotlarini o‘rtacha hosildorligi, s/ga

Ko‘rsatkichlar nomi

2020-yil

2021-yil

2022-yil

       

Don va dukkakli don ekinlari - jami

64,6

44,7

34,8

shu jumladan:

 

 

 

fermer xo‘jaliklari

64,5

45,9

35,2

dehqon  va tomorqa  xo‘jaliklari

69,5

53,8

32,8

qishloq xojaligi faoliyatini amalga oshiruvchi tashkilotlar

28,3

12,2

 

30,9

 

Paxta xomashyosi

31,5

28,6

41,7

shu jumladan:

 

 

 

fermer xo‘jaliklari

31,5

30,3

 

44,9

 

qishloq xo‘jaligi faoliyatini amalga oshiruvchi tashkilotlar

-

16,3

 

2,3

 

 Kartoshka

194,4

204,5

 

177,7

 

shu jumladan:

 

 

 

fermer xo‘jaliklari

100,0

196,6

 

112,1

 

dehqon  va tomorqa  xo‘jaliklari

202,0

205,6

 

208,6

 

qishloq xojaligi faoliyatini amalga oshiruvchi tashkilotlar

-

150,0

 

169,6

 

Sabzavotlar – jami

135,1

193,7

 

152,8

 

shu jumladan:

 

 

 

fermer xo‘jaliklari

235,6

235,1

 

128,3

 

 

 

davomi

Ko‘rsatkichlar nomi

2020-yil

2021-yil

2022-yil

 

 

 

 

dehqon  va tomorqa  xo‘jaliklari

105,5

172,8

 

162,3

 

qishloq xojaligi faoliyatini amalga oshiruvchi tashkilotlar

36,9

84,2

 

86,0

 

Oziq bop poliz – jami

144,9

243,3

 

177,3

 

shu jumladan:

 

 

 

fermer xo‘jaliklari

193,7

240,7

 

88,0

 

dehqon  va tomorqa  xo‘jaliklari

43,3

245,3

 

195,4

 

qishloq xojaligi faoliyatini amalga oshiruvchi tashkilotlar

-

100,0

 

240,0

 

Mevalar va rezavorlar –jami

149,9

167,0

 

99,9

 

shu jumladan:

 

 

 

fermer xo‘jaliklari

135,7

113,0

 

84,6

 

dehqon  va tomorqa  xo‘jaliklari

159,3

215,5

109,7

qishloq xojaligi faoliyatini amalga oshiruvchi tashkilotlar

118,8

122,1

63,0

Uzum – jami

183,7

179,0

127,4

shu jumladan:

     

fermer xo‘jaliklari

324,5

232,2

125,3

dehqon  va tomorqa  xo‘jaliklari

144,6

161,5

182,0

qishloq xojaligi faoliyatini amalga oshiruvchi tashkilotlar

-

60,6

 

9,4

 

 

Chorvachilik

 

   2023-yilning 1-yanvar holatiga chorvachilik mahsulotlarini ishlab chiqarish hajmi       2 281,8 mlrd. so‘mni yoki 2022-yilning mos davriga nisbatan 101,5 % ni tashkil qildi. Ishlab chiqarilgan qishloq xo‘jaligi mahsulotlarining umumiy hajmida chorvachilik mahsulotlarining ulushi 55,6 % ni tashkil etdi.

Chorvachilik sohasining ichki imkoniyatlarini oshirish bo‘yicha chora-tadbirlarning izchil amalga oshirilib borilayotganligi, shuningdek, ularga davlat tomonidan tizimli yordam ko‘rsatilib kelinayotganligi chorva mollari bosh sonining ko‘payishiga, ichki iste’mol bozorlarini chorvachilik mahsulotlari bilan to‘ldirishga imkon yaratdi.

 

Chorva mollari va parrandalar bosh sonida xo‘jaliklar toifalarining ulushi

2023-yilning 1-yanvar holatiga

 

 

  • Fermer xo‘jaliklari

 

 

  • Dehqon  va tomorqa  xo‘jaliklari

 

 

  • Qishloq xo‘jaligi faoliyatini amalga oshiruvchi tashkilotlar

 

 

 

 

 

1-yanvar holatiga xo‘jaliklar toifalari bo‘yicha
chorva mollari va parrandalar bosh soni

Chorvachilik ko‘rsatkichlari

2021-yil

2022-yil

2023-yil

 

bosh

o‘sish sur’ati,
%
da

bosh

o‘sish sur’ati,
%
da

bosh

o‘sish sur’ati,
%
da

 

             

 

Yirik shoxli qoramollar, jami

155 007

108,0

 

 

155 795

 

 

100,5

161 703

103,8

 

shu jumladan:

   

 

 

 

 

 

fermer
xo‘jaliklari

7 932

114,7

522

107,4

9 222

108,2

 

dehqon  va tomorqa  xo‘jaliklari

144 075

108,2

144 265

100,8

151 510

100,9

 

qishloq xo‘jaligi faoliyatini amalga oshiruvchi tashkilotlar

3 000

88,1

3 008

100,3

971

32,3

 

shundan, sigirlar

66 678

101,8

66 950

101,6

 

    68 142

 

 101,8

shu jumladan:

 

 

 

 

 

 

 

fermer
xo‘jaliklari

2 195

103,6

2 976

127,9

 

   3 021

 

  101,5

 

dehqon  va tomorqa  xo‘jaliklari

64 310

101,7

63 857

99,3

 

  64 758

 

   101,4

 

qishloq xo‘jaligi faoliyatini amalga oshiruvchi tashkilotlar

173

114,4

 

 

117

 

 

68,0

363

 3,1 m.

 

Qo‘y va echkilar, jami

 

168 880

100,5

174 160

103,1

 171 664

   98,6

 

shu jumladan:

   

 

 

 

 

 

fermer
xo‘jaliklari

 

12 312

 

102,2

 

16 664

 

 

135,3

 

 

 

  12 313

 

   73,9

 

dehqon  va tomorqa  xo‘jaliklari

 

154 185

105,0

157 347

102,1

 158 757

   100,9

 

qishloq xo‘jaligi faoliyatini amalga oshiruvchi tashkilotlar

2 383

109,9

149

6,3

     594

4,0 m.

 

                 

 

davomi

Chorvachilik ko‘rsatkichlari

2020-yil

2021-yil

2022-yil

bosh

o‘sish sur’ati,
%
da

bosh

o‘sish sur’ati,
%
da

bosh

o‘sish sur’ati,
%
da

 

 

 

 

 

 

 

 Otlar, jami

2 008

111,2

2 221

110,6

 

2 569,0

 

111,9

 

shu jumladan:

   

 

 

 

 

fermer
xo‘jaliklari

720

106,4

898

124,7

1 178

108,7

dehqon  va tomorqa  xo‘jaliklari

1 193

109,3

1 199

100,5

1 224

101,7

qishloq xo‘jaligi faoliyatini amalga oshiruvchi tashkilotlar

95

2,5 m.

124

130,5

167

20,9 m.

Parrandalar

                       1 190 955

114,9

1 097 087

100,2

1 114 641

101,6

shu jumladan:

 

 

 

 

 

 

fermer
xo‘jaliklari

95 130

131,2

215035

2,1 m.

244 710

113,8

dehqon  va tomorqa  xo‘jaliklari

506 823

136,6

532 341

104,4

505 724

95,0

qishloq xo‘jaligi faoliyatini amalga oshiruvchi tashkilotlar

589 002

99,3

349 711

78,9

364 207

104,1

Asalari oilalari soni, dona

1 563,0

102,1

1 625

103,9

-

-

shu jumladan:

   

 

 

 

 

fermer
xo‘jaliklari

200

153,8

337

168,5

-

-

dehqon  va tomorqa  xo‘jaliklari

1 323

98,5

1 288

97,3

-

-

qishloq xo‘jaligi faoliyatini amalga oshiruvchi tashkilotlar

40

69

-

-

-

-

 

 

 

2022-yilda asosiy turdagi chorvachilik mahsulotlarini yetishtirishda                          xo‘jaliklar toifalarining ulushi

 

Xo‘jaliklar toifalari bo‘yicha asosiy turdagi
chorvachilik mahsulotlarini
yetishtirish

 

Chorvachilik mahsulotlari

2020-yil

2021-yil

2022-yil

tonna

o‘sish
sur’ati,
% da

tonna

o‘sish
sur’ati,
% da

tonna

o‘sish
sur’ati,
% da

             

Go‘sht ishlab chiqarish, jami, 
(tirik vaznda)

38 356,5

   99,3

39 673,3

103,4

38 733,7

97,6

shu jumladan:

   

 

 

 

 

fermer
xo‘jaliklari

479,6

128,4

832,2

173,5

1 118,1

134,4

dehqon  va tomorqa  xo‘jaliklari

33 911,4

104,8

34 869,1

102,8

33 364,2

95,7

qishloq xo‘jaligi faoliyatini amalga oshiruvchi tashkilotlar

3 965,5

67,3

3 972,0

100,2

4 251,4

107,0

 

 

 

 

davomi

Chorvachilik mahsulotlari

2020-yil

2021-yil

2022-yil

tonna

o‘sish
sur’ati,
% da

tonna

o‘sish
sur’ati,
% da

tonna

o‘sish
sur’ati,
% da

 

 

 

 

 

 

 

Sog‘ib olingan sut – jami

149 565,4

103,1

152 290,1

101,8

160 465,4

105,4

shu jumladan:

   

 

 

 

 

fermer
xo‘jaliklari

4 867,8

108,3

6 069,3

124,7

18 009,0

3,0 m.

dehqon  va tomorqa  xo‘jaliklari

144 111,0

102,7

145 616,4

101,0

142 189,0

97,6

qishloq xo‘jaligi faoliyatini amalga oshiruvchi tashkilotlar

586,6

2,9

604,4

103,0

267,4

44,2

Olingan tuxum – jami (ming dona)

64 333,0

119,7

58 570,3

91,0

69 608,8

118,8

shu jumladan:

   

 

 

 

 

fermer
xo‘jaliklari

14 403,8

111,8

16 147,5

112,1

16 149,8

100,0

dehqon  va tomorqa  xo‘jaliklari

36 509,0

110,0

36 586,8

100,2

44 989,0

123,0

qishloq xo‘jaligi faoliyatini amalga oshiruvchi tashkilotlar

13 420,2

175,3

5 836,0

43,5

8 470,0

145,1

Qirqib olingan jun

360,1

103,3

355,7

98,8

455,2

128,0

shu jumladan:

 

 

 

 

 

 

fermer
xo‘jaliklari

18,3

181,2

17,6

96,2

21,3

121,0

dehqon  va tomorqa  xo‘jaliklari

337,1

100,2

337,8

100,2

433,7

128,4

qishloq xo‘jaligi faoliyatini amalga oshiruvchi tashkilotlar

4,7

2,2 m.

0,3

6,4

0,2

66,7

 

 

 

 

 

davomi

Ko‘rsatkichlar nomi

2020-yil

2021-yil

2022-yil

tonna

o‘sish
sur’ati,
% da

tonna

o‘sish
sur’ati,
% da

tonna

o‘sish
sur’ati,
% da

 

 

 

 

 

 

 

Olingan asal

71,7

104,8

62,4

87,0

72,7

116,5

shu jumladan:

 

 

 

 

 

 

fermer
xo‘jaliklari

12,9

103,2

3,8

29,5

10,0

2,6 m.

dehqon  va tomorqa  xo‘jaliklari

58,3

104,5

58,6

100,5

60,2

102,7

qishloq xo‘jaligi faoliyatini amalga oshiruvchi tashkilotlar

0,5

5,0 m.

-

-

2,5

-

Pilla

344,4

101,7

328,2

95,3

384,6

117,2

shu jumladan:

 

 

 

 

 

 

fermer
xo‘jaliklari

283,3

131,5

328,2

95,3

384,6

117,2

Ovlangan baliqlar

8 539,6

191,9

7 109,3

83,3

5 158,7

72,6

shu jumladan:

 

 

 

 

 

 

fermer
xo‘jaliklari

5 249,2

182,2

5 467,6

104,2

4 779,6

87,4

dehqon  va tomorqa  xo‘jaliklari

55,9

118,2

-

-

-

-

qishloq xo‘jaligi faoliyatini amalga oshiruvchi tashkilotlar

3 234,5

2,1 m.

1641,7

50,8

379,1

23,1

     

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

STATISTIK KO‘RSATKICHLARGA IZOHLAR

Qishloq xo‘jaligi mahsulotlari – hisobot davrida fermer xo‘jaliklarida, dehqon  va tomorqa xo‘jaliklarida va qishloq xo‘jaligi faoliyatini amalga oshiruvchi tashkilotlarda yetishtirilgan dehqonchilik va chorvachilik mahsulotlarining jami qiymatini belgilab, qishloq xo‘jaligida yetishtirishning umumiy hajmini ifodalaydi.

Dehqonchilik mahsuloti – hisobot davrida yetishtirilgan qishloq xo‘jaligi ekinlarining yalpi hosili va boshqa dehqonchilik mahsulotlarining qiymatini hamda ko‘p yillik yosh ko‘chatlarni o‘stirish qiymati va yil boshidan yil oxirigacha tugallanmagan yetishtirish qiymatlarining o‘zgarishi yig‘indisidir.

Chorvachilik mahsuloti – mollar, parrandalar va boshqa chorva mollarini o‘stirish, sut, tuxum, jun, asal va boshqa chorvachilik mahsulotlari yetishtirish qiymatlarini o‘z ichiga oladi.

            Qishloq xo‘jaligi mahsulotlari hajmi indekslarini hisoblashda ularning solishtirma narxlardagi qiymatidan foydalaniladi.

 Ovchilik – ovchilik va yovvoyi hayvonlarni tutish, bu sohalarda xizmat ko‘rsatish shuningdek, parvarishxona va fermalarda hayvonlarni saqlash, ko‘paytirish va davolash xarajatlari hisobga olinadi.

O‘rmon xo‘jaligi – o‘rmon va o‘rmon resurslaridan foydalanish kabi faoliyat turlarini o‘z ichiga oladi. O‘rmon xo‘jaliklari tomonidan olib borilayotgan ishlar o‘rmonlarning holatini yaxshilash, ularni uzluksiz yangilash, zararkunandalar, kasalliklar va noqonuniy kesishdan himoya qilish, sanitariya va yong‘inga qarshi dasturlarni ishlab chiqarish kiradi. O‘rmon xo‘jaligi mahsulotlariga terak, eman, qayin, sosna, qoraqarag‘ay va boshqa shu kabi daraxtlar ko‘chatlarini olish va yetishtirish ham hisobga olinadi. Shuningdek, yovvoyi holda o‘suvchi qo‘ziqorin va tryufellar, rezavor mevalar, yong‘oqlar va boshqalarni terib olingani ushbu tarmoqda hisobga olinadi.

Baliqchilik xo‘jaligi – ovlangan baliq, suv bioresurslari va akvakultura sohalarining mahsuloti va ko‘rsatilgan xizmatlar hajmini shuningdek, ushbu sohani rivojlantirish, zaxiralarni ko‘paytirish va yaxshilashni o‘z ichiga oladi.

Qishloq xo‘jaligi ekinlarining yig‘ilgan yalpi hosili qishloq xo‘jaligi faoliyatini amalga oshiruvchi tashkilotlar, fermer, dehqon  va tomorqa  xo‘jaliklarida asosiy va takroriy, bog‘larning qator oralaridagi qishloq xo‘jaligi ekinlaridan yig‘ib olingan mahsulotlar hajmini o‘z ichiga oladi.

 

Fermer xo‘jaliklari – ijaraga berilgan yer uchastkalaridan foydalangan holda qishloq xo‘jaligi mahsulotini yetishtirish hamda qonun hujjatlarida ta’qiqlanmagan boshqa faoliyat turlari bilan shug‘ullanuvchi tadbirkorlik subyektidir.

Dehqon va tomorqa xo‘jaliklari – oilaviy mayda tovar xo‘jaligi bo‘lib, oila a’zolarining shaxsiy mehnati asosida, meros qilib qoldiriladigan umrbod egalik qilish uchun oila boshlig‘iga berilgan yer uchastkasida qishloq xo‘jaligi mahsuloti yetishtiradi va realizatsiya qiladi.

        Dehqon xo‘jaligidagi faoliyat tadbirkorlik faoliyati jumlasiga kiradi hamda dehqon xo‘jaligi a’zolarining istagiga ko‘ra yuridik shaxs tashkil etgan holda va yuridik shaxs tashkil etmasdan amalga oshirilishi mumkin.

 Qishloq xo‘jaligi faoliyatini amalga oshiruvchi tashkilotlar – qishloq xo‘jaligi mahsulotlari yetishtiruvchi, qishloq xo‘jaligi ishlab chiqarishiga xizmat qiluvchi, xo‘jalik yuritish jarayonida yerga hamda boshqa ishlab chiqarish mulklariga egalik qiluvchi yuridik shaxs huquqiga ega xo‘jalik yurituvchi subyekt hisoblanadi.

 Mollar bosh soni – xo‘jalik toifalari bo‘yicha barcha yosh guruhlaridagi asosiy turdagi chorva mollarini o‘z ichiga oladi (yirik shoxli qoramollar, shu jumladan sigirlar, qo‘y va echkilar, cho‘chqalar va h.k.)

Go‘sht yetishtirish – so‘yish uchun sotilgan hamda o‘z xo‘jaligida so‘yilgan barcha turdagi qishloq xo‘jaligi hayvonlari va parrandalarning tirik vaznini o‘z ichiga oladi.

 Sut yetishtirish – yosh mollarga ichirish uchun sog‘ib olingan sut va og‘iz sutini qo‘shgan holda, haqiqatda sog‘ib olingan sigir, echki, qo‘y, biya va tuya sutlari bilan aniqlanadi. Buzoqlar emgan sut yalpi yetishtirishga kiritilmaydi.

Tuxum yetishtirish – barcha turdagi parrandalardan olingan hamda kurk tovuqlar bilan va inkubatorda jo‘ja ochish uchun sarflangan tuxumlar miqdorini o‘z ichiga oladi.

            Jun yetishtirish – xo‘jalikning ichki ehtiyojlariga sarflangani hamda junni saqlash va tashish jarayonida yo‘qotilganini qo‘shgan holda, qo‘y, echki, tuyalardan haqiqatda qirqib olingan natura vazndagi (qirqib olingandan keyingi vaznda) barcha junlarni o‘z ichiga oladi, bunga tullash juni, echki tiviti hamda takroriy qirqib olingan junlar ham qo‘shiladi.

 

 

 

 

 

 

 

INVESTITSIYA FAOLIYATI

 

 

2022-yilda asosiy kapitalga kiritilgan investitsiyalarning hajmi 1 246,2 mlrd. so‘mni, tashkil etib o‘sish sur’ati 2021-yilga nisbatan 3,6 martaga yuqori. Samarqand viloyatidagi ulushi 6,6 % ni tashkil etdi.

 

 

Asosiy kapitalga o‘zlashtirilgan investitsiyalar

2020-yil

2021-yil

2022-yil

jami, mlrd. so‘m

o‘sish sur’ati, % da

ulushi, % da

jami,              mlrd.            so‘m

o‘sish sur’ati, % da

ulushi, % da

jami, mlrd. so‘m

o‘sish sur’ati, % da

ulushi, % da

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Samarqand viloyati

14 656,4

128,8

100,0

15 641,6

98,7

100,0

18 917,1

111,6

100,0

Kattaqo‘rg‘on tumani

249,6

127,0

1,7

317,3

117,6

2,0

1 246,2

3,6 m.

6,6

                     

 

Aholi jon boshiga
asosiy kapitalga investitsiya ko‘rsatkichlari

 

 

2020-yil

2021-yil

2022-yil

ming so‘m

o‘sish sur’ati,
%
da

ming so‘m

o‘sish sur’ati,
%
da

ming so‘m

o‘sish sur’ati,
%
da

 

 

 

 

 

 

 

Samarqand viloyati

3 746,0

126,3

3 920,7

96,8

4 642,5

109,2

Kattaqo‘rg‘on tumani

909,4

126,0

1 135,4

115,5

4 371,1

3,5 m.

 

Kattaqo‘rg‘on tumanida aholi jon boshiga asosiy kapitalga
investitsiya ko‘rsatkichlari, ming so‘m

2022-yilda asosiy kapitalga investitsiyalarning moliyalashtirish manbalari bo‘yicha taqsimlanishi

 

Jami moliyalashtirish manbalari hisobidan,  mlrd. so‘m

1 246,2

shu jumladan:

 

Davlat budjeti va maqsadli fondlar

29,4

Asosan korxona va aholi mablag‘lari

154,8

Tijorat banklari kreditlari va boshqa qarz mablag‘lari

3,0

Xorijiy investitsiya va kreditlar

1 059,0

 

Iqtisodiy faoliyat turlari bo‘yicha asosiy kapitalga kiritilgan investitsiyalar ulushi, foizda

2022-yilda asosiy kapitalga kiritilgan xorijiy investitsiya
va kreditlarning taqsimlanishi

 

Jami xorijiy investitsiya va kreditlar, mln. so‘m

1 218 991,0

ming AQSh doll.

107 035,6

      shu jumladan:

 

Xorijiy investitsiyalar, mln. so‘m

1 218 991,0

ming AQSh doll.

107 035,6

To‘g‘ridan-to‘g‘ri xorijiy investitsiyalar, mln. so‘m

1 218 991,0

ming AQSh doll.

107 035,6

Xorijiy kreditlar, mln. so‘m

-

ming AQSh doll.

-

Hukumat kafolati ostidagi xorijiy kreditlar, mln. so‘m

-

ming AQSh doll.

-

 

 

 

Mulkchilik shakli davlat, nodavlat bo‘lgan tashkilotlar tomonidan
asosiy kapitalga kiritilgan investitsiyalar

 

Asosiy kapitalga kiritilgan investitsiyalarning 36,1 mlrd. so‘mi davlat mulkchilik  shaklidagi tashkilotlar tomonidan amalga oshirilib, jami investitsiya hajmidagi ulushi
2,9  foizni tashkil qildi.

Mulkchilikning nodavlat shaklidagi tashkilotlari tomonidan 1 210,1 mlrd. so‘mlik  investitsiyalar o‘zlashtirilib, ulushi 97,1 foizni tashkil qildi.

Mulkchilik shakllari bo‘yicha asosiy kapitalga kiritilgan investitsiyalar

 

 

2020-yil

2021-yil

2022-yil

mlrd. so‘m

ulushi,
%
da

mlrd. so‘m

ulushi,
%
da

mlrd. so‘m

ulushi,
%
da

 

 

 

 

 

 

 

Jami

249,6

100,0

317,3

100,0

1 246,2

100,0

Davlat mulkchiligi

45,4

18,2

51,1

16,1

36,1

2,9

Nodavlat mulkchiligi

204,2

81,8

266,2

83,9

1 210,1

97,1

 

STATISTIK KO‘RSATKICHLARGA IZOHLAR

Nomoliyaviy aktivlarga kiritilgan investitsiyalar bu – real mablag‘larni yaratishga yo‘naltirilgan investitsiyalar bo‘lib, quyidagilarni o‘z ichiga oladi: asosiy kapitalga o‘zlashtirilgan investitsiyalar, kapital ta’mirlashga xarajatlar, nomoddiy aktivlarga kiritilgan investitsiyalar (patentlar, litsenziyalar, dasturiy mahsulotlar, yer maydonlaridan va tabiiy resurslardan foydalanish huquqlari va boshqalar).

Asosiy kapitalga o‘zlashtirilgan investitsiyalarga - barcha turdagi qurilish ishlariga qilingan xarajatlar; asbob-uskunalarni montaj qilish bo‘yicha xarajatlar; mashina, asbob-uskunalar (montaj talab etiladigan va talab etilmaydigan), transport vositalari, jihoz va xo‘jalik inventarini sotib olish; boshqa kapital ishlar va xarajatlar kiradi. Asosiy kapitalga o‘zlashtirilgan investitsiyalar hajmlari to‘g‘risidagi ma’lumotlar, ilgari boshqa tashkilotlarning asosiy fondlarida hisobga olingan asbob-uskunalar, binolar va inshootlar (yoki ularning ehtiyot qismlari)ni sotib olishga qilingan xarajatlarsiz keltirilgan.

Chet el investitsiyalari – asosan kelgusida foyda olish maqsadida, O‘zbekiston Respublikasi hududidagi korxona va tashkilotlarga kiritilgan chet el kapitali.

 

 

Investorlar – yuridik va jismoniy shaxslar bo‘lib, qarorlarni qabul qiluvchi va o‘z mablag‘lari, qarz mablag‘lari yoki jalb qilingan mablag‘larni investitsiya ko‘rinishida investitsion loyihalarga kiritishni amalga oshiruvchi hamda ulardan maqsadli foydalanilishini ta’minlab beruvchi investitsion faoliyat subyektlari hisoblanadi.

To‘g‘ridan-to‘g‘ri xorijiy investitsiyalar bu – korxonaga to‘liq egalik qiluvchi yoki korxona aksionerlik kapitalining 10 foizidan kam bo‘lmagan qismini nazorat qiluvchi, ya’ni korxonani boshqarishda ishtirok etish huquqigi ega bo‘lgan, to‘g‘ridan-to‘g‘ri xorijiy investor yuridik yoki jismoniy shaxs tomonidan kiritilgan investitsiyalar.

Reinvestitsiya - investitsiyalar bo‘yicha daromadlar ko'rinishida olingan va ishlab chiqarishni kengaytirish uchun yo‘naltirilgan mablag'lar; investorning faoliyati natijasida olingan foydani (daromadni) muomalaga kiritish (qayta investitsiyalash).

Davlat mulkchiligi- mulkchilik shakllaridan biri, davlatga qarashli va uning o‘z vazifalarini bajarishi uchun zarur barcha mol-mulklar va mulkiy huquqlardir.

Asosiy kapital – kapitalning asosiy ishlab chiqarish vositalari ni oʻz ichiga oluvchi, iqtisodiy jihatdan oʻz qiymatini ishlab chiqarilgan tovarlarga asta-sekin va uzoq muddatda oʻtkazib boruvchi qismi. Asosiy kapital pul shaklida uskuna, mashina-mexanizmlar, bino-inshootlar va boshqalar  qiymatidan iborat boʻlib, ular sotib olingan paytdagi bozor narxi bilan hisoblanadi. Asosiy kapital qiymatining bir qismi har yili mahsulotning ishlab chiqarish va sotish xarajatlariga kiradi va amortizatsiya ajratmalari tarzida maxsus amortizatsiya fondida jamgʻariladi.

Investitsiya loyihasi – iqtisodiy, ijtimoiy va boshqa manfaat ko‘rish maqsadida investitsiyalar kiritgan holda oldindan belgilangan muddat mobaynida amalga oshiriladigan o‘zaro bog‘liq tadbirlar va ishlar majmui.

Kapital- sarmoya, keng ma’noda o‘z egasiga daromad keltirish xususiyatiga ega bo‘lgan jami vositalar va mablag‘lar; yangi qiymat keltiruvchi, o‘zini-o‘zi ko‘paytiruvchi qiymat.

Moliyaviy investitsiyalar- mulkka egalik qilish va mulkdan daromad olish bilan bog‘liq bo‘lgan aksiya, obligatsiya va boshqa qimmatli qog‘ozlar orqali qo‘yilmalar kiritish.

Chet el investitsiyalari ishtirokidagi korxonalar - aksiyalarining (ulushlari, paylarining) yoki ustav jamg‘armasining kamida o‘ttiz foizini chet el investitsiyalari tashkil etadigan korxonalar.

 

 

 

 

 

QURILISH ISHLARI

 

Kattaqo‘rg‘on tumanida 2022-yilda 427,5 mlrd. so‘mlik qurilish ishlari bajarilib, o‘sish sur’ati 2021-yilga nisbatan 190,3 foizni tashkil etib, Samarqand viloyatidagi ulushi 4,8 foizni tashkil qildi.

                                                                             

Bajarilgan qurilish ishlari

2020-yil

2021-yil

2022-yil

mlrd. so‘m

o‘sish sur’ati,      % da

ulushi,   % da

mlrd. so‘m

o‘sish sur’at,
%
da

ulushi, % da

mlrd. so‘m

o‘sish sur’at,
%
da

ulushi, % da

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Samarqand viloyati

5 755,3

111,7

100,0

7 385,7

117,8

100,0

8 895,4

111,8

100,0

Kattaqo‘rg‘on tumani

171,4

101,7

3,8

208,5

111,5

2,8

427,5

190,3

4,8

 

Aholi jon boshiga qurilish ishlari hajmi

 

 

2020-yil

2021-yil

2022-yil

ming so‘m

o‘sish sur’ati,
%
da

ming so‘m

o‘sish sur’ati,
%
da

ming so‘m

o‘sish sur’ati,
%
da

 

 

 

 

 

 

 

Samarqand viloyati

1 471,0

109,6

1 851,3

115,5

2 183,0

109,4

Kattaqo‘rg‘on tumani

624,2

132,0

746,1

109,7

1 499,5

186,4

Mulkchilik shakli davlat, nodavlat bo‘lgan tashkilotlar tomonidan
bajarilgan qurilish ishlari

2022-yilda Davlat mulkchilik shaklidagi tashkilotlar tomonidan 16,7 mlrd. so‘mlik qurilish ishlari amalga oshirilib, jami qurilish ishlari hajmidagi ulushi 3,9 foizni tashkil qildi.

Nodavlat mulkchilik shaklidagi tashkilotlar tomonidan 412,1 mlrd. so‘mlik qurilish ishlari amalga oshirilib, jami qurilish ishlari hajmidagi ulushi 96,1 foizni tashkil qildi.

 

Mulkchilik shakllari bo‘yicha qurilish ishlari hajmi

 

 

2020-yil

2021-yil

2022-yil

mlrd. so‘m

ulushi,
%
da

mlrd. so‘m

ulushi,
%
da

mlrd. so‘m

ulushi,
%
da

 

 

 

 

 

 

 

Jami

171,4

100,0

208,5

100,0

427,5

100,0

Davlat mulkchiligi

2,6

1,5

5,8

2,8

16,7

3,9

Nodavlat mulkchiligi

168,9

98,5

202,7

97,2

412,1

96,1

 

 

Yangi qurilish va rekonstruksiya hisobiga
turar joylar va ijtimoiy obyektlarni ishga tushirish

 

 

2020-yil

2021-yil

2022-yil

 

 

 

 

Turar joylarming kv.m

53,1

50,0

30,7

Umumta’lim maktablari,
o‘quv o‘rni

-

840

240

Suv tarmoqlari, km

3,8

1,0

24,4

Gaz tarmoqlari, km

1,0

-

-

 

2022-yilda subyektlar turlari bo‘yicha qurilish ishlari hajmi

 

 

Hajmi (mlrd. so‘m)

O‘sish sur’ati (% da)

 

 

 

Jami

427,5

190,3

Yirik korxonalarda

2,4

-

Kichik korxona va mikrofirmalarda

366,0

2,6 m.

Norasmiy sektorlarda

59,1

68,3

 

2022-yilda subyektlar turlari bo‘yicha qurilish ishlari hajmi

(jami hajmga nisbatan)

 

 

 

 

STATISTIK KO‘RSATKICHLARGA IZOHLAR

 

Buyurtmachilar – investitsion jarayonning qatnashchilari. Buyurtmachi sifatida investorning o‘zi, shuningdek, investor tomonidan amaldagi korxonalarni, binolarni, inshootlarni yangi qurilishi, qayta ta’mirlash, kengaytirish va texnik qayta qurollantirishni amalga oshirishlari uchun vakil etib tayinlangan jismoniy va yuridik shaxslar faoliyat ko‘rsatishlari mumkin. Shu bilan birga buyurtmachi investitsion jarayon qatnashchilarining tadbirkorlik va boshqa faoliyatiga, agarda ular orasidagi shartnomada nazarda tutilmagan bo‘lsa, aralashmasliklari lozim.

Pudratchi – kapital qurilish uchun pudrat shartnomasi asosida bino va inshootlarni qurish bo‘yicha qurilish-montaj, qayta ta’mirlash, kapital ta’mirlash hamda texnologik va boshqa uskunalarni montaj qilish, sozlash va boshqa pudrat ishlarini bajarish bilan shug‘ullanadi.

Qurilish — biror  inshootni tayyorlash jarayoni, shuningdek, shunday jarayon ketayotgan joydir. Qurilish murakkab jarayon boʻlib, unda bir necha vazifalar amalga oshiriladi. Bu jarayon  moddiy ishlab chiqarishning yirik sohalaridan biri bo‘lib, turli maqsadlardagi bino va inshootlarni qurish va rekonstruksiya qilish; ishni yuritish uchun foydalaniladigan hudud bilan birga qurilayotgan bino (inshoot); keng manoda yaratuvchilik jarayoni hisoblanadi.

Rekonstruksiya — mavjud narsani yaxshilash, amaliy ahamiyatini oshirish, takomillashtirish maqsadida tubdan qayta qurish jarayonidir. Bunda qoldiklariga, yozma manbalarga asoslanib, biror narsa qiyofasini yoki dastlabki koʻrinishini tiklash, qurish hisoblanadi. Rekonstruksiya chizma, rasm, tasvir, loyiha va h.k. orqali amalga oshiriladi.

Kapital ta'mirlash — qurilish konstruksiyalarini, shuningdek, muhandislik jihozlarini kommunikatsiyalar bilan tiklash yoki to‘liq almashtirish tushuniladi. Amalda kapital ta'mirlash binoning tashqi ko'rinishini to‘liq yoki qisman yangilashda ifodalanishi mumkin.

Joriy ta’mirlash - bu xizmat ko‘rsatilayotgan obyektni shikastlanish va nosozliklardan o‘z vaqtida va tizimli ravishda himoya qilishga qaratilgan tadbirlar tushuniladi.

Pudrat shartnomasi — fuqarolik-huquqiy bitim, unga koʻra, bir taraf (pudratchi) ikkinchi taraf (buyurtmachi)ning topshirigʻiga binoan, muayyan ishni bajarish va uning natijasini buyurtmachiga belgilangan muddatda topshirish majburiyatini oladi. Buyurtmachi esa, ish natijasini qabul qilib olish va buning uchun haq toʻlash majburiyatini oladi.

Modernizatsiya, modernizatsiyalash - biror narsani yangilash, unga zamonaviy tus berish, uni  zamonaviy talablarga muvofiq o‘zgartirish. Modernizatsiya qilishda mashina, apparat, turli texnologik qurilmalar, muhim kashfiyotlar texnika taraqqiyoti talablariga muvofiq qayta ishlanadi.

 

 

 

ISTE’MOL  BOZORI

 

 

 

Savdo va ovqatlanish faoliyati bilan shug‘illanuvchi korxonalar soni

birlik

 

2020-yil

2021-yil

2022-yil

 

 

 

 

Ulgurji savdo faoliyati bilan shug‘ullanuvchi korxonalar

61

112

123

Chakana savdo faoliyati bilan shug‘ullanuvchi korxonalar

400

710

737

Umumiy ovqatlanish faoliyati bilan shug‘ullanuvchi korxonalar

84

153

206

 

Chakana savdo tovar aylanmasi tarkibi
(2022-yil)

 

2022-yil yakunida tumanning chakana savdo tovar aylanmasi 1 467,7 mlrd. so‘mni tashkil etib, 2021-yilning mos davriga nisbatan 41,7 foizga o‘sdi. Shu jumladan, yirik korxonalarning tovar aylanmasi 8,9 mlrd. so‘mni (1,1 foizga o‘sdi), kichik biznes va xususiy tadbirkorlik subyektlari tovar aylanmasi 1 458,8 mlrd.so‘mni (142,1 foizga yetdi), shundan, uyushmagan savdo tovar aylanmasi 158,2 mlrd. so‘mni (o‘tgan yilning shu davriga nisbatan 78,7 foizni) tashkil qildi.

 

Ulgurji  va chakana savdo tovar aylanmasi hajmi

 

 

2020-yil

2019- yilga nisbatan, % da

2021-yil

2020-yilga nisbatan, % da

2022-yil

2021-yilga nisbatan, % da

 

 

 

 

 

 

 

Chakana savdo tovar aylanmasi, mlrd. so‘m

738,0

118,2

944,4

114,8

1 467,7

141,7

Tumanning umumiy chakana savdo tovar aylanmasidagi ulushi,                % da

4,4

-

4,4

-

5,8

-

aholi jon boshiga chakana savdo tovar aylanmasi, ming so‘m

2 688,3

116,1

3 378,9

112,8

5 148,1

138,9

Ulgurji savdo tovar aylanmasi mlrd. so‘m

101,7

25,3

118,7

104,4

251,0

185,2

 

 

Chakana savdo tovar aylanmasi tarkibi
(2022-yil)

 

Ulgurji savdo hajmi 
(2022-yil, mlrd. so‘m)

Chakana savdo tovar aylanmasi o‘sish sur’atlarining

oylar kesimida dinamikasi

(2022-yil, % da)

Chakana savdo – savdo sohasida yakuniy iste’mol uchun aholiga tovarlarni donalab yoki ko‘p bo‘lmagan miqdorlarda naqd pulga sotishni nazarda tutuvchi faoliyat, ya’ni tovarlarni foydalanish sohasidan shaxsiy yoki umumiy iste’mol sohasiga o‘tgan vaqtdagi harakatining yakuniy bosqichini ifodalaydi.

Chakana tovar aylanmasi – tovarlarni sotish tarmoqlaridan qat’iy nazar, aholiga iste’mol tovarlarini naqd hisob-kitob asosida yoki plastik kartochkalari, kredit kartochkalari, banklarning hisob cheklari orqali (bu ham naqd hisob-kitob asosida sotish kabi hisobga olinadi) sotilgan qiymati.

Umumiy ovqatlanish – yuridik shaxslar tomonidan pazandachilik mahsulotlarini tayyorlashga, sotishga va iste’molini tashkil qilishga ixtisoslashtirilgan faoliyatni amalga oshirish.

Umumovqatlanish aylanmasi – joyida aholiga iste’mol uchun, shuningdek, turli kontingentdagi aholini ovqatlanishini tashkil qilish uchun tashkilot va yakka tadbirkorlarga o‘zi ishlab chiqargan kulinariya mahsulotlarini (taom, kulinariya mahsulotlari va yarimfabrikatlar), shuningdek, kulinariya ishlovisiz sotib olingan tovarlarni (unli, qandolatli va non mahsulotlari) sotishdan tushgan tushumni ifodalaydi.

Tovar zaxiralari – chakana savdo korxonalari balansida turgan va kelgusida sotish uchun mo‘ljallangan tovarlar qoldig‘i.

Tovar aylanmasining tovar tuzilmasi – umumiy savdoda nisbiy ko‘rsatkich – jamiga nisbatan foiz hisobidagi solishtirma og‘irlik (ulush) yordamida aks etadigan, umumiy tovar aylanmasi hajmidagi alohida tovar va tovar guruhlari o‘rtasidagi nisbat, ya’ni tovar aylanmasi tarkibi.

Ulgurji savdo – tijorat maqsadlarida yoki o‘zining ishlab chiqarish-xo‘jalik ehtiyojlariga foydalanish uchun, xarid qilingan tovarlarni naqd pulsiz hisob-kitoblar shakli bo‘yicha sotish.

Iste’mol tovarlari – yakuniy iste’molga (oilaviy yoki shaxsiy) qaratilgan, bevosita inson ehtiyojini qondiradigan tovarlar va xizmatlar.

Texnik-ishlab chiqarishga mo‘ljallangan mahsulotlar – ishlab chiqarish iste’moli uchun mo‘ljallangan mahsulot: xomashyo, materiallar, yoqilg‘i, butlovchi instrumentlar, mashinalar, ehtiyot qismlar, yarimfabrikatlar va boshqalarni o‘z ichiga oladi.

Ulgurji savdo tovar aylanmasi – tuzilgan shartnomalar bo‘yicha tijorat maqsadlarida (kelajakda qayta ishlash yoki sotish) yoki o‘zining ishlab chiqarish ehtiyojlari uchun naqd pulsiz hisob-kitob shaklida tovarlar sotishdan tushumni ifodalaydi.

 

 

 

 

 

XIZMATLAR SOHASI

 

Dunyo iqtisodiyoti rivojlanishining eng muhim qonuniyatlaridan biri, iqtisodiy o‘sishning o‘zaro bog‘liqligi va milliy iqtisodiyotda xizmatlarning tobora ortib borayotgan roli hisoblanadi, bu xizmatlar sohasida foydalaniladigan mehnat, moddiy va moliyaviy resurslar ulushining ortishi bilan izohlanadi.

Jamiyatning rivojlanishi hamda ishlab chiqarish kuchlarining o‘sishi bilan xizmatlar sohasining muayyan rivojlanishi yuz beradi. Hozirgi kunda sohada ish bilan bandlikning oshishi, mehnatni texnik jihozlanishining o‘sishi va ilg‘or texnologiyalarning joriy etilishi kuzatilmoqda.

 

Xizmatlar sohasi bu - korxonalar, tashkilotlar, shuningdek, jismoniy shaxslar tomonidan ko‘rsatiladigan turli xil turdagi xizmatlar, ishlab chiqarishni o‘z ichiga olgan umumlashtirilgan toifadir. Ushbu soha ko‘pincha rivojlangan zamonaviy infratuzilma tufayli sanoatdan keyingi iqtisodiy tuzilma tarzida ko‘riladi.

 

 

2023-yilning 1-yanvar holatiga korxona va tashkilotlarning umumiy sonida
 xizmatlar sohasida faoliyat ko‘rsatayotganlarining ulushi, % da

(fermer va dehqon xo‘jaliklaridan tashqari)

 

2023-yil 1-yanvar holatiga ko‘ra, xizmatlar sohasida faoliyat ko‘rsatayotgan korxona va tashkilotlarning ulushi – 62,2 %, sanoat – 16,0 %, qurilish – 5,1 % va qishloq, o‘rmon va baliqchilik xo‘jaligi sohasida esa 16,7 % tashkil qildi.

            Xizmatlar sohasi ishlab chiqarish unumdorligi va samaradorligini oshirishga yordam beradigan turli xil faoliyat turlarini o‘z ichiga oladi.

            Mazkur soha xalqaro korporatsiyalar, banklar, aviakompaniyalar, kompyuter markazlari, telekommunikatsiyalar, sug‘urta, yuridik va konsalting firmalari, davlat va nodavlat tashkilotlari, shuningdek, notijorat tashkilotlarini qamrab oladi.

               Xizmatlar sohasida faoliyat  ko‘rsatayotgan korxonalarning toifalari, birlik

 

2021-yil
1
-yanvar holatiga

2022-yil
1
-yanvar holatiga

2023-yil
1
-yanvar holatiga

 

 

 

 

Xizmatlar sohasi korxonalari, jami

1 102

1 470

1 745

  • yirik

162

242

250

  • kichik korxona va mikrofirmalar

940

1 228

1 495

  • sh.j. xorijiy investitsiya ishtirokidagi korxonalar

1

1

2

 

Xizmatlar sohasida yangi tashkil etilgan korxonalar soni, birlik

 

 

2020-yil

2021-yil

2022-yil

 

 

 

 

Xizmatlar sohasi korxonalari, jami

226

368

294

  • yirik

6

4

6

  • kichik korxona va mikrofirmalar

220

364

288

 

 

Iqtisodiy faoliyat turlari bo‘yicha bozor xizmatlari ishlab chiqarish

(mln. so‘m)

Iqtisodiy faoliyat turlari

2020-yil

o‘sish sur’ati,
% da

2021-yil

o‘sish sur’ati,
%
da

2022-yil

o‘sish sur’ati,
%
da

 

 

 

 

 

 

 

Xizmatlar – jami

607 116,2

101,2

731 386,5

110,6

844 640,9

105,4

sh.j: asosiy turlari bo‘yicha:

 

 

 

 

 

 

aloqa va axborotlashtirish xizmatlari

46 152,9

106,5

54 028,7

115,7

66 762,4

121,2

moliyaviy xizmatlar

59 614,0

122,7

64 442,8

106,0

75 172,5

110,7

transport xizmatlari

159 979,9

100,0

213 499,2

121,4

247 041,6

108,0

shu jumladan: avtotransport xizmatlari

159 307,6

102,9

205 023,1

116,7

240 452,9

109,6

yashash va ovqatlanish xizmatlari

9 662,5

76,6

14 493,7

132,1

11 314,5

62,9

savdo xizmatlari

182 801,9

98,3

234 832,2

115,0

257 449,3

97,9

ko‘chmas mulk bilan bog‘liq xizmatlar

12 177,0

87,6

15 503,3

116,4

20 008,9

120,8

ta’lim sohasidagi xizmatlar

8 536,6

104,2

10 496,4

114,3

13 939,1

123,9

sog‘liqni saqlash sohasidagi xizmatlar

6 071,4

115,9

9 899,4

150,0

14 702,2

134,1

ijara xizmatlari

22 822,6

88,0

28 292,9

113,4

34 487,7

114,1

kompyuterlar va maishiy tovarlarni ta’mirlash bo‘yicha xizmatlar

17 776,5

92,3

34 228,8

174,4

35 736,4

93,6

shaxsiy xizmatlar

28 424,4

89,1

39 458,2

118,1

51 402,3

110,6

me’morchilik, muhandislik izlanishlari, texnik sinovlar va tahlil sohasidagi xizmatlar

43 526,7

90,4

23,4

0,0

17,1

68,4

boshqa xizmatlar

9 569,8

84,8

12 187,5

116,5

16 606,9

110,8

Davlatning  iqtisodiy  siyosatida  axborot va aloqa xizmatlari (mobil aloqa, internet, raqamli televideniya va boshqalar) kabi zamonaviy xizmat turlarini, shuningdek, zamonaviy moliyaviy xizmat turlarini (bank xizmatlari, lizing, sug‘urta, audit, konsalting va boshqalar) rivojlantirish alohida ahamiyatga ega.

            

 

          2022-yil yakunlari bo‘yicha tumanda ko‘rsatilgan bozor xizmatlari hajmi
844
640,9 mln. so‘mga yetdi. Uning nominal hajmi 113 254,4 mln. so‘mga oshdi. Taqqoslama ekvivalentda, o‘tgan yilning shu davriga nisbatan o‘sish sur’ati 105,4 % ni tashkil etdi.

Eng yuqori o‘sish sur’atlari sog‘liqni saqlash sohasidagi xizmatlar (134,1 %), ta’lim sohasidagi xizmatlar (123,9 %), aloqa va axborotlashtirish xizmatlari (121,2 %) hamda ko‘chmas mulk bilan bog‘liq xizmatlar (120,8 %) qayd etildi.

Uncha yuqori bo‘lmagan o‘sish sur’atlari yashash va ovqatlanish xizmatlarida (62,9 %) kabi xizmat turlarida qayd etildi.

 

Iqtisodiy faoliyat turlari bo‘yicha ko‘rsatilgan
bozor xizmatlarining o‘sish sur’ati, % da

(2022-yil uchun)

Iqtisodiy faoliyat turlari bo‘yicha xizmatlar tarkibi, % da
(2022-yil)

Hozirgi kunda xizmatlar soxasi ananaviy faoliyat turlari bilan cheklanib qolmay, jamoat hayotidagi ishtirokini doimiy ravishda kengaytirib boradi, ijtimoiy ishlab chiqarishga qo‘shilib boradi va iqtisodiyotning deyarli barcha sohalari bilan o‘ziga xos aloqalar orqali chambarchas bog‘liqdir.

2022-yil yakunlari bo‘yicha tumanda ko‘rsatilgan bozor xizmatlari hajmida yuqori ulush savdo xizmatlarida (30,5 %), transport xizmatlarida (29,2 %) va moliyaviy xizmatlar (8,9 %) hissasiga to‘g‘ri kelmoqda.

Uncha yuqori bo‘lmagan ulush yashash va ovqatlanish xizmatlarida
(
1,3 %) hamda me’morchilik, muhandislik izlanishlari, texnik sinovlar va tahlil sohasidagi xizmatlar (0,0 %) qayd etildi.

 

 

Xizmatlar – istemolchilar (yuridik va jismoniy shaxslar) holatini o‘zgartiruvchi yoki tovarlar, xizmatlar va moliyaviy aktivlar bilan ayirboshlashiga ko‘maklashadigan ishlab chiqarish faoliyatining natijasi hisoblanadi.

Savdo bu – tovarlarning aylanishini, ularning ishlab chiqarish sohasidan iste’mol sohasiga o‘tishini ta’minlaydigan iqtisodiyot sohasidir. Ma’lum bir davlat ichida savdo tovarlarni zarur iste’molchiga yetkazib berish vazifasini bajaradi. 

 

Savdo xizmatlari hajmining dinamikasi

Yil yakunlariga ko‘ra savdo xizmatlarining ulushi bozor xizmatlari tarkibida yuqori (30,5 %) ko‘rsatkichni qayd etdi. Hajmi esa o‘tgan yilning shu davriga nisbatan 22 617,1 mln. so‘mga ortib, 257 449,3 mln. so‘mni tashkil qildi.

Ma’lumki, xizmatlar sohasining rivojlanish darajasi aholining hududiy va ijtimoiy harakatchanligini, yangi xo‘jalik hududlarini o‘zlashtirish, ishlab chiqarish samaradorligini va moddiy mahsulotlar iste’molini oshirishni ta’minlaydi.

Aholi jon boshiga ko‘rsatilgan bozor xizmatlari hajmi 2021-yilda
2 962,5 ming so‘mni tashkil qilib, o‘sish sur’ati 103,3 % ga etdi. Bu ko‘rsatkich o‘tgan yilga nisbatan
345,7 ming so‘mga ortdi.

 

 

 

 

 

 

Aholi jon boshiga ko‘rsatilgan bozor
 xizmatlarining hajmi va o‘sish sur’ati dinamikasi

 

2022-yilda iqtisodiy faoliyat turlari bo‘yicha tumanda xizmatlar sohasida faoliyat ko‘rsatgan 228 ta korxonalar xizmatlar hajmini kamaytirgan.

Faoliyat turi

Korxonalar soni,
birlik

Xizmatlar hajmi,

mln. so‘m

Farqi
(-)

2021-yil

2022-yil

 

 

 

 

 

Jami

228

76 563,1

28 079,5

-48 483,6

     shu jumladan:

 

 

 

 

sanoat

3

10 094,3

2 539,8

-7 554,5

qurilish

4

6 668,2

2 697,8

-3 970,4

savdo

160

44 603,9

16 035,8

-28 568,1

tashish va saqlash

4

1 786,1

574,5

-1 211,6

yashash va ovqatlanish bo‘yicha xizmatlar

25

3 720,6

824,4

-2 896,2

axborot va aloqa

2

367,8

126,5

-241,3

sog‘liqni saqlash va ijtimoiy xizmatlar ko‘rsatish

1

168,9

109,1

-59,8

boshqa turlar

29

9 153,3

5 171,6

-3 981,7

 

STATISTIK KO‘RSATKICHLARGA IZOHLAR

Xizmat sohasi bu – korxonalar, tashkilotlar va shuningdek, jismoniy shaxslar tomonidan ko‘rsatiladigan har xil turdagi xizmatlarning takror ishlab chiqarilishini o‘z ichiga olgan umumlashtirilgan toifadir. Boshqacha qilib aytganda, bu savdo, kasbiy va maishiy xizmatlarni ko‘rsatishga ixtisoslashgan mamlakat iqtisodiyotining tarmog‘idir. Xizmatlar iste’molchilar (yuridik va jismoniy shaxslar) holatini o‘zgartiruvchi yoki tovarlar, xizmatlar yoki moliyaviy aktivlar bilan ayirboshlashiga ko‘maklashadigan ishlab chiqarish faoliyatining natijasi hisoblanadi. Xizmatning o‘ziga xos xususiyati, xizmatni bajarish va uni iste’mol qilish davrining bir xil vaqtga to‘g‘ri kelishi hisoblanadi.

Iqtisodiy faoliyat turlari bo‘yicha xizmatlar hajmida ko‘rsatilgan xizmatlar uchun amaldagi bozor narxlari bo‘yicha qo‘shilgan qiymat solig‘i va aksizsiz hisoblangan to‘lovlar hisobga olinadi.

Xizmatlar oldi-sotdi obyekti sifatida chiqqanda va iqtisodiy ahamiyatga ega bo‘lgan (xizmatlarni ishlab chiqaruvchining sarf-xarajatlarini to‘laligicha yoki sezilarli darajada qoplaydigan) narxlarda sotilganda, bozor uchun ishlab chiqarilgan xizmatlar hisoblanadi.

“Ishlab chiqarilgan (ko‘rsatilgan) xizmatlar hajmi” statistik ko‘rsatkichi – ma’lum bir vaqt davomida ko‘rsatilgan xizmatlar qiymatini o‘lchovchi, iste’molchilarga (yuridik va jismoniy shaxslar, norezidentlarni qo‘shgan holda) ko‘rsatilgan xizmatlar qiymatini aks ettiradi.

Ishlab chiqarilgan (ko‘rsatilgan) xizmatlar hajmi bu – xizmatlar ishlab chiqarishga ixtisoslashgan va xizmat ko‘rsatish asosiy faoliyat turi hisoblanadigan barcha xizmatlar ishlab chiqaruvchilari (yuridik va jismoniy shaxslar) tomonidan ko‘rsatilgan bozor xizmatlari qiymatidir.

Iste’molchilar tomonidan xizmatlar uchun to‘lovlar naqd pul, shu jumladan, plastik kartochkalar va pul o‘tkazish, elektron to‘lovlar va elektron pullar orqali amalga oshirilishi mumkin.

Norezidentlarga ko‘rsatilgan xizmatlar (agar to‘lov so‘mda amalga oshirilmagan bo‘lsa), xizmatlarga to‘lovlarni amalga oshirish sanasida O‘zbekiston Respublikasi Markaziy banki tomonidan so‘mning belgilangan kursi bo‘yicha qayta hisoblangan shartnoma narxlari bo‘yicha aniqlanadi.

Elektron to‘lovlar – texnik vositalar, axborot texnologiyalari va axborot tizimlari xizmatlaridan foydalangan holda elektron to‘lov hujjatlari orqali naqd pulsiz to‘lovlarni amalga oshirish.

Elektron pullar – O‘zbekiston Respublikasi hududida elektron pullar emitentlari tomonidan chiqariladigan pullar bo‘lib, faqat O‘zbekiston Respublikasi milliy valyutasida nomlanishi lozim.

 Faoliyat turlari bo‘yicha xizmatlarni tasniflash, O‘zbekiston Respublikasi Iqtisodiy faoliyat turlari bo‘yicha mahsulotlarning (tovarlar, ishlar, xizmatlarning) statistik tasniflagichiga (keyingi o‘rinlarda MST deb ataladi) muvofiq amalga oshiriladi.

Aloqa va axborotlashtirish xizmatlari aloqa sohasidagi xizmatlarni, shu jumladan telefon, teleks, telegraf, radioeshittirish, elektron pochta, suniy yo‘ldosh, faksimile va boshqalarni ishlatib ovozli ma’lumot, tasvir va boshqa axborot oqimlarini uzatish xizmatlarini qamrab oladi.

Bozor xizmatlari hajmi MST bo‘yicha tasniflangan barcha iqtisodiy faoliyat turlarining xizmatlarga tegishli qismi (G-S seksiyalar) bo‘yicha shakllantiriladi.

Moliyaviy xizmatlar Markaziy bank, tijorat banklari va boshqa moliya-kredit tashkilotlari tomonidan ko‘rsatiladi. Bu guruh xizmatlarga banklarning moliyaviy vositachiligi xizmatlari (moliyaviy lizing, kredit berish), shu jumladan, masofaviy bank xizmatlari (internet-banking, mobil-banking), investitsiya fondlari va boshqa moliyaviy tashkilotlarning moliyaviy vositachiligi, moliya bozorlari (fond va valyuta birjalari) faoliyatining yordamchi moliyaviy vositachilik va boshqa moliyaviy xizmatlar kiradi. Moliyaviy xizmatlar hajmi moliyaviy vositachilik yo‘li bilan olingan foizlar daromadi (ular uchun to‘lov miqdorida), shuningdek, moliya muassasasining kredit berish yoki depozitni saqlash bo‘yicha xizmatlari uchun yig‘im bilan hisobga olinadi.

Transport xizmatlari transportning barcha turlarida yuklarni va yo‘lovchilarni tashish faoliyati, shuningdek, transportirovka qilishda yordamchi xizmat turlari, jumladan, logistik xizmatlarni o‘z ichiga oladi.

Yashash va ovqatlanish bo‘yicha xizmatlar mehmonxonalar, otellar, motellar va boshqa yashash uchun joylar kabi qisqa muddatli turar joy bilan ta’minlash va oziq-ovqat mahsulotlari va ichimliklar yetkazib berish bo‘yicha ko‘rsatilgan xizmatlarni o‘z ichiga oladi.

  Savdo xizmatlari ulgurji va chakana xizmatlarni birlashtirib, shuningdek, boshqa shaxs manfaatlari uchun tovarlarni oldi-sotdi shartnomalari, komissiyalari yoki agentlik shartnomalari asosida sotilgan vositachilik xizmatlari hamda avtomobil va motosikllarni ta’mirlash xizmatlarini o‘z ichiga oladi.

Ko‘chmas mulk bilan bog‘liq xizmatlarni ko‘rsatishda ko‘chmas mulk bilan bog‘liq operatsiyalar bo‘yicha xizmatlar qiymati, korxonaning shaxsiy, xo‘jalik yuritish yoki tezkor boshqaruvidagi, shuningdek, ijaraga olingan ko‘chmas mulkni ijaraga berishdan olingan daromadlari, ushbu faoliyat tashkilotning asosiy faoliyati yoki yo‘qligidan qat’iy nazar aks ettiriladi.

Ta’lim sohasidagi xizmatlar oliy, o‘rta maxsus, kasb-hunar, umumta’lim, maktabgacha ta’lim davlat muassasalarida tijorat asosida ta’lim olishni, shuningdek, radio va televideniye, Internet-kanallar va pochta aloqalarini qo‘shgan holda har qanday darajadagi xususiy ta’lim olish va xohlagan    kasbga o‘qishni qamrab oladi.

Sog‘liqni saqlash sohasidagi xizmatlar statsionar shifoxona muassasalari, poliklinikalar, stomatologiya muassasalari va tibbiy laboratoriyalar tomonidan pul asosida ko‘rsatilgan kompleks xizmatlarni qamrab oladi.

Ijara xizmatlari bo‘yicha ishlab chiqarish hajmi mashinalar va asbob-uskunalarni operatorlarsiz ijaraga berish, maishiy jihozlar va shaxsiy ehtiyoj buyumlarini ijaraga berishdan olingan daromad miqdori sifatida aniqlanadi.

Me’morchilik, muhandislik izlanishlari, texnik sinovlar va tahlil sohasidagi xizmatlar hajmi shartnomada nazarda tutilgan talablarga muvofiq loyihalar, izlanishlar, konstruktorlik va texnologik ishlar hamda ko‘rsatilgan xizmatlar, shuningdek, qurilish ishlari ustidan nazorat va boshqa injenerlik xizmatlarining qiymatini o‘z ichiga oladi.

 

 

 

 

TRANSPORT SOHASI

 

 

Transport jahon moddiy ishlab chiqarish tarmoqlarining uchinchi muhim tarmog‘idir.                      U sanoat va qishloq xo‘jaligi tarmoqlaridan farqli ravishda biron-bir xil mahsulot ishlab chiqarmasada, ishlab chiqarishning rivojlanishida juda katta o‘rin tutadi.

 

Transport sohasida faoliyat ko‘rsatayotgan
korxona va tashkilotlar sonining taqqoslanishi

 

2023-yilning 1-yanvar holatiga trasnport sohasida faoliyat ko‘rsatayotgan korxonalar soni    9 tani tashkil qilib, tumandagi jami xizmatlar sohasida faoliyat yuritayotgan korxona va tashkilotlar kesimida 1,8 % ulushni qayd etdi. Bu ko‘rsatkich o‘tgan yilning shu davrida 36ta korxona va 3,1 % ulushga ega bo‘lgan edi.

 

 

2022-y. 1-yanvar holatiga
 

2023-y. 1-yanvar holatiga
 

 

 

Avtomobil transportining asosiy ko‘rsatkichlari

 

 

 

2020-yil

2021-yil

2022-yil

 

 

 

 

Tashilgan yuklar,  mln t.

 

 

 

Samarqand viloyati

53,4

55,2

57,3

Kattaqo‘rg‘on tumani

2,7

2,8

2,9

Samarqand viloyatidagi ulushi,                     %  da

5,0

5,1

5,0

Yuk aylanmasi,  mln. t-km

 

 

 

Samarqand viloyati

1 211,5

1 467,1

1 466,5

Kattaqo‘rg‘on tumani

49,4

59,8

59,8

Samarqand viloyatidagi ulushi,                   %  da

4,1

4,1

4,1

 

 

davomi

 

2020-yil

2021-yil

2022-yil

Tashilgan yo‘lovchilar,
mln  kishi

 

 

 

    Samarqand viloyati

415,8

423,4

432,8

   Kattaqo‘rg‘on tumani

23,1

23,6

24,1

Samarqand viloyatidagi ulushi,               % da

5,6

5,6

5,6

Yo‘lovchi aylanmasi,
mln. yo‘lovchi-km

x

x

x

    Samarqand viloyati

13 251,7

13 974,6

14 014,7

   Kattaqo‘rg‘on tumani

696,4

734,4

736,5

Samarqand viloyatidagi ulushi,                   % da

5,3

5,3

5,3

 

Avtomobil transportida tashilgan yuklar
va yo‘lovchilarning taqqoslanishi

 

2022-yilda avtomobil transportining barcha turlari tomonidan tumanda
2 872,6 ming tonna yuklar tashilib, o‘tgan yilning shu davriga nisbatan o‘sish sur’ati
101,5 % ni tashkil etdi. Kattaqo‘rg‘on viloyatidagi ulushi
5,0 % ni tashkil qildi.

Avtomobil transporti yuk va yo‘lovchi
 aylanmasining taqqoslanishi

 

Tumanda 2022-yilda avtomobil transportining barcha turlari bo‘yicha yo‘lovchi aylanmasi 736,5 mln. yo‘lovchi-kmni tashkil etib, o‘tgan yilning mos davriga nisbatan o‘sish 100,3 % ko‘rsatkich qayd qilindi. Kattaqo‘rg‘on viloyatidagi ulushi 5,3 % ni tashkil qildi.

 

STATISTIK KO‘RSATKICHLARGA IZOHLAR

 

Umumiy foydalanishdagi avtomobil transporti – aholini va iqtisodiyotni barcha tarmoqlarining yo‘lovchilar, bagajlar va yuklar, shu jumladan, pochtalarni avtomobillarda tashishga bo‘lgan ehtiyojlarini tijorat asosida ta’minlovchi transport.

Avtotransport vositalari – yo‘lovchilar, bagajlar, yuklar tashishga hamda maxsus ishlarni bajarishga mo‘ljallangan avtomobillar, shatakchi-avtomobillar, tirkama va yarim tirkamalar.

Yo‘lovchi avtomobili – o‘zining tuzilishi va jihozlanishi jihatidan yo‘lovchilar va bagajlarni tashishga mo‘ljallangan, zarur qulaylik va xavfsizlik bilan ta’minlangan avtomobil.

 

 

Yuk avtomobili – yuklarni tashishga mo‘ljallangan, qattiq ramali mexanik yo‘l transporti vositasi; yuk avtotransporti vositalari foydalanish xarakteri va konstruktiv xususiyatlaridan kelib chiqqan holda umumiy va ixtisoslashtirilgan vositalarga bo‘linadi.

Avtobus, mikroavtobus – yo‘lovchilarni tashishga mo‘ljallangan va haydovchi o‘rnini hisobga olmaganda sakkiztadan ortiq o‘tirish o‘rindig‘iga ega bo‘lgan, qattiq ramali mexanik yo‘l transporti vositasi.

Yengil avtomobil – haydovchi o‘rnini hisobga olmaganda, sig‘imi sakkiz kishigacha bo‘lgan yo‘lovchi avtomobili. Yengil avtomobillar soniga pochta tashishga mo‘ljallangan, sanitariya va boshqa maxsus yengil avtomobillar qo‘shilmaydi.

Tashilgan yuklar (yuk tashish hajmi) – yuk avtomobillarida, shu jumladan avtotirkamalarda, tashilgan yuklar miqdori har bir qatnov uchun yukning tara yoki konteynerlar og‘irligini hisobga olgan holdagi haqiqiy og‘irligi bo‘yicha aniqlanadi (tonnada o‘lchanadi). Tashilgan yuk hajmini avtomobilning texnik tavsifnomasida ko‘rsatilgan yuk ko‘tarish qobiliyati bo‘yicha aniqlash, faqatgina tashilgan yukning haqiqiy og‘irligi to‘g‘risidagi ma’lumotlar bo‘lmagan hollardagina amalga oshirilishi mumkin. Umumiy foydalanishdagi transportlarning barcha turlari uchun (avtotransportdan tashqari) tashilgan yuklarning hajmi jo‘natish vaqtida ko‘rsatilgan.

Yuk aylanmasi – transportning yuk tashish bo‘yicha ish hajmi. O‘lchov birligi tonna-kilometr hisoblanadi. Transportning yuk aylanmasi tashilayotgan yukning har bir jo‘natmasi og‘irligini uni tashish masofasiga ko‘paytmasining yig‘indisi orqali aniqlanadi.

Tashilgan yo‘lovchilar – ma’lum vaqt davomida avtomobil vositalarida turli qatnov turlari bo‘yicha tashilgan yo‘lovchilar soni (statistik kuzatuv birligi bo‘lib yo‘lovchi qatnovi hisoblanadi).

Yo‘lovchi aylanmasi – transportning yo‘lovchi tashish bo‘yicha ish hajmi. O‘lchov birligi yo‘lovchi-kilometr hisoblanadi. Har bir tashish bo‘yicha yo‘lovchilar sonini tashish masofasiga ko‘paytmasini yig‘indisi orqali aniqlanadi. Qatnov turlari va boshqa belgilar bo‘yicha alohida hisoblanadi.

 

 

 

 

 

 

 

                              

 

 

TASHQI IQTISODIY FAOLIYAT

 

Tashqi iqtisodiy faoliyati, hususan tashqi savdo sohasida amalga oshirilayotgan islohotlarning pirovard natijasi aholining turmush darajasiga bevosita o‘z ta’sirini o‘tkazadi.

2022-yil yakuni bilan tumanning tashqi savdo aylanmasi (matnda TSA)
39,4 mln. AQSh dollarini tashkil etib, 2021-yilning mos davriga nisbatan
197,7 foizni tashkil etdi.

Tashqi savdo aylanmasi
 (ming AQSh dollari)

 

 

14 899,7

 

11 765,3

 

 

39 427,4

 

19 943,4

Tashqi savdo aylanmasi

 

 

24 527,7

 

 

 

 

 

-

2021-yil

 

-

2022-yil

 

             

 

 

 

            Ma’lumot uchun: Kattaqo‘rg‘on tumani tovarlar tashqi savdosi statistika ko‘rsatkichlarini shakllantirishda, Tashqi iqtisodiy faoliyat Tovar nomenklaturasi (keyingi o‘rinlarda - TIF TN) bilan birgalikda, Birlashgan Millatlar Tashkilotining Xalqaro standartlashgan savdo tasniflagichi (keyingi o‘rinlarda - XSST) ishlatiladi. Bu o‘z navbatida tahliliy maqsadlarda eksport va import qilinadigan tovarlarni 10 ta katta qismga guruhlash uchun imkon beradi. Tovarlarni XSST bo‘yicha kodlashtirish, TIF TN va XSST o‘rtasida o‘tish kalitlari yordamida amalga oshiriladi.

 

 

 

 

 

Yirik hamkor davlatlar bilan tashqi savdo aylanmasi
(2022-yil)

ming AQSh dollari

Davlat nomi

Tashqi savdo aylanmasi

Eksport

Import

Tashqi savdo
aylanmasi

ulushi,
%
da

o‘sish sur’ati,
%
da

 

 

 

 

 

 

Xitoy

25 232,0

7 245,3

17 986,6

64,0

3,2 m.

Turkiya

6 114,4

4 357,3

1 757,1

15,5

5,4 m.

Rossiya Federatsiyasi

2 307,3

535,5

1 771,8

5,9

89,4

Qirg‘iziston

945,6

557,7

387,9

2,4

41,5 m.

Avstriya

749,4

-

749,4

1,9

-

Ozarbayjon

720,6

720,6

-

1,8

135,6

Eron Islom Respublikasi

528,9

520,2

8,8

1,3

81,3

Qozog‘iston

524,1

224,3

299,8

1,3

48,9

Tojikiston

460,0

460,0

-

1,2

70,0

Vengriya

348,7

-

348,7

0,9

93,0

 

EKSPORT

2022-yilda  eksport  hajmi  14 899,7 ming. AQSh dollari (qimmat baho metallar eksportidan tashqari) qiymatidagi (2021-yilga nisbatan 126,6 foizni tashkil etdi.) tovar va xizmatlar eksport qilinishi ta’minlandi.

Eksport tarkibi

(ming AQSh doll.)

 

Eksport tarkibi

2020-yil

o‘sish sur’ati,
% da

2021-yil

o‘sish sur’ati,
% da

2022-yil

o‘sish sur’ati,
% da

 

 

 

 

 

 

 

Jami eksport

14 037,6

83,7

11 765,3

83,8

14 899,7

126,6

Oziq-ovqat mahsulotlari va tirik hayvonlar

9 992,1

67,9

2 486,4

24,9

3 652,4

146,9

Ichimliklar va tamaki

-

-

-

-

158,1

-

Nooziq-ovqat xomashyo, yoqilg`idan tashqari

1 434,0

70,1

797,2

55,6

1 266,2

158,8

Kimyoviy vositalar va boshqa toifalarga kiritilmagan shunga o`xshash mahsulotlar

1,2

-

-

-

-

-

Asosan material turiga qarab klassifikatsiya-langan sanoat tovarlari

2 286,9

141,7 m.

8 481,6

3,7 m.

9 823,0

115,8

Mashinalar va transport asbob-uskunalari

76,2

-

-

-

-

-

Turli xil tayyor buyumlar

247,3

-

-

-

-

-

 

Eksport tarkibidagi tovar va xizmatlar ulushi, % da

 

Eksport tarkibida eng katta ulush, asosan material turiga qarab klassifikatsiyalangan sanoat tovarlari (65,9 %), oziq-ovqat  mahsulotlari  va tirik hayvonlar (24,5 %) va nooziq-ovqat xomashyo, yoqilg‘idan tashqari (8,5 %)ga to‘g‘ri kelmoqda.

 

Eksport tarkibi

2020-yil

2021-yil

2022-yil

 

 

 

 

Jami eksport

100,0

100,0

100,0

Oziq-ovqat mahsulotlari va tirik hayvonlar

71,2

21,1

24,5

Ichimliklar va tamaki

-

-

1,1

Nooziq-ovqat xomashyo, yoqilg`idan tashqari

10,2

6,8

8,5

Asosan material turiga qarab klassifikatsiyalangan sanoat tovarlari

16,3

72,1

65,9

Mashinalar va transport asbob-uskunalari

0,5

-

-

Turli xil tayyor buyumlar

1,8

-

-

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Davlatlar kesimida eksport hajmi

                                                           (ming AQSh doll.)

 

 Davlatlar

 2020-yil

o‘sish sur’ati, % da

 2021-yil

o‘sish sur’ati, % da

 2022-yil

o‘sish sur’ati, % da

 

Jami

14 037,6

83,7

11 765,3

83,8

14 899,7

126,6

     

 

 

 

 

MDH davlatlari bilan

1 611,8

37,1

2 302,5

142,9

2 575,1

111,8

Ozarbayjon

157,5

2,9 m.

531,6

3,4 m.

720,6

135,6

Qirg‘iz Respublikasi

766,5

-

22,8

3,0

557,7

24,5 m.

Rossiya Federatsiyasi

350,0

2,2 m.

805,3

2,3 m.

535,5

66,5

Tojikiston

11,1

19,3

656,8

59,0 m.

460,0

70,0

Qozog‘iston

201,7

14,1

210,5

104,4

224,3

106,6

Armaniston

15,4

-

-

-

76,9

-

Turkmaniston

109,7

68,6

75,5

68,9

-

-

Boshqa davlatlar bilan

12 425,8

100,0

9 462,8

76,2

12 324,6

130,2

Xitoy

7 551,5

181,7

5 944,5

78,7

7 245,3

121,9

Turkiya

826,8

51,7

901,3

109,0

4 357,3

483,4

Eron Islom Respublikasi

972,8

41,7

610,7

62,8

520,2

85,2

Hindiston

-

-

-

-

156,7

-

Italiya

76,8

-

1 922,5

2 502,2

45,1

2,3

Afg‘oniston

202,4

14,1

-

-

-

-

Kipr

16,6

-

-

-

-

-

 

 

 

 

 

IMPORT

 

2022-yilda import hajmi 24 527,7 ming. AQSh dollarini, 2021-yilga nisbatan
3,0 martaga ohdi.

Import tarkibi
(ming AQSh doll.)

 

Import tarkibi

2020-yil

o‘sish sur’ati,
%
da

2021-yil

o‘sish sur’ati,
%
da

2022-yil

o‘sish sur’ati,
%
da

 

 

 

 

 

 

 

Jami import

23 985,4

29,2

8 178,1

34,1

24 527,7

3,0 m.

Oziq-ovqat mahsulotlari va tirik hayvonlar

4 602,2

47,9

2 056,4

44,7

1 663,5

80,9

Nooziq-ovqat xomashyo, yoqilg`idan tashqari

1 639,7

48,6

1 323,8

80,7

1 367,3

103,3

Mineral yoqilg`i, yog`lash moylari va shunga o`xshash materiallar

18,5

167,9

90,1

4,9 m.

-

-

Hayvon va o`simliklar moylari (yog`lari), yog`lar va mumlar

42,0

7,5

71,5

170,2

-

-

Kimyoviy vositalar va boshqa toifalarga kiritilmagan shunga o`xshash mahsulotlar

608,5

17,4

186,2

30,6

790,0

4,2 m.

Asosan material turiga qarab klassifikatsiyalangan sanoat tovarlari

1 487,4

2,8

310,2

20,9

1 662,5

5,4 m.

Mashinalar va transport asbob-uskunalari

15 457,4

177,1

4 059,9

26,3

18 659,5

4,6 m.

Turli xil tayyor buyumlar

129,6

4,8

80,1

61,8

384,9

4,8 m.

 

 

Import tarkibidagi tovar va xizmatlar ulushi, % da

 

Import tarkibida tovarlar ulushi 100,0 % ni tashkil etib, mashina va transport asbob uskunalari (76,1 %), oziq-ovqat mahsulotlari va tirik hayvonlar (6,8 %), asosan material turiga qarab klassifikatsiyalangan sanoat tovarlari (6,8 %) va nooziq-ovqat xomashyo, yoqilg`idan tashqari (5,6 %) ga to‘g‘ri keldi.

Import tarkibi

2020-yil

2021-yil

2022-yil

 

 

 

 

Jami import

100,0

100,0

100,0

Oziq-ovqat mahsulotlari va tirik hayvonlar

19,2

25,1

6,8

Nooziq-ovqat xomashyo, yoqilg‘idan tashqari

6,8

16,2

5,6

Mineral yoqilg‘i, yog‘lash moylari va shunga o`xshash materiallar

0,1

1,1

-

Hayvon va o‘simliklar moylari (yog`lari), yog`lar va mumlar

0,2

0,9

-

Kimyoviy vositalar va boshqa toifalarga kiritilmagan shunga o`xshash mahsulotlar

2,5

2,3

3,2

Asosan material turiga qarab klassifikatsiyalangan sanoat tovarlari

6,2

3,8

6,8

Mashinalar va transport asbob-uskunalari

64,4

49,6

76,1

Turli xil tayyor buyumlar

0,5

1,0

1,6

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Davlatlar kesimida import hajmi
(ming AQSh doll.)

 

 Davlatlar

 2020-yil

o‘sish sur’ati,
% da

 2021-yil

o‘sish sur’ati,
% da

 2022-yil

o‘sish sur’ati,
% da

     

 

 

 

 

Jami

23 985,4

29,2

8 178,1

34,1

24 527,7

3,0 m.

MDH davlatlari bilan

2 292,5

5,9

2 694,6

117,5

2 632,4

97,7

Rossiya Federatsiyasi

2 009,3

20,4

1 774,8

88,3

1 771,8

99,8

Qirg‘iz Respublikasi

3,5

32,9

-

-

387,9

-

Qozog‘iston

94,7

0,4

860,5

9,1 m.

299,8

34,8

Ukraina

184,1

50,5

58,0

31,5

113,4

195,6

Belarus

1,0

0,1

1,3

127,3

59,6

45,5 m.

Boshqa davlatlar bilan

21 692,9

50,2

5 483,5

25,3

21 895,3

4,0 m.

Xitoy

3 594,7

9,9

1 839,1

51,2

17 986,6

9,8 m.

Turkiya

12 557,1

11,6 m.

223,0

1,8

1 757,1

7,9 m.

Avstriya

-

-

-

-

749,4

-

Vengriya

338,5

98,7

374,8

110,7

348,7

93,0

Koreya Respublikasi

672,5

62,0

-

-

313,5

-

Latviya

401,0

20,4

628,5

156,8

250,4

39,8

Isroil

-

-

-

-

166,3

-

Hindiston

-

-

26,6

-

75,1

2,8 m.

Fransiya

-

-

-

-

64,8

-

Polsha

-

-

-

-

63,6

-

 

 

STATISTIK KO‘RSATKICHLARGA IZOHLAR

 

Tovar - har qanday ko‘chma mulk, shu jumldan valyuta va valyuta qimmatliklari, elektr, issiqlik va boshqa energiya turlari, transport vositalari (yo‘lovchilar va tovarlar tashish uchun ishlatiladigan transport vositalari, shu jumladan konteynerlar va boshqa transport uskunalari bundan mustasno), intellektual mulk obyektlari.

Tovarlar eksporti - agar qonunchilikda boshqa tartib ko‘zda tutilmagan bo‘lsa, tovarlarni O‘zbekiston Respublikasi bojxona chegarasidan qaytarib olib kirish majburiyatisiz olib chiqish.

Tashqi savdo aylanmasi - mamlakatning muayyan davrdagi eksport va import qiymatlari summasi.

Tovarlar kelib chiqqan mamlakat - tovar to‘liq ishlab chiqarilgan yoki yetarli darajada qayta ishlov berilgan mamlakat (tovar yetarli darajada qayta ishlov berilgan mamlakat “Bojxona tarifi to‘g‘risida”gi O‘zbekiston Respublikasi qonunining
26- moddasiga asosan aniqlanadi).

Tovarlarning belgilangan manzili - yuklab jo‘natish paytida tovar yetkazib berilishi belgilangan mamlakat sifatida ma’lum bo‘lgan mamlakat.

Tovarlarning statistik qiymati - shartnoma valyutasidan qat’iy nazar yagona bazisga keltirilgan shartnoma bo‘yicha tovarlar qiymati.

Xizmatlar (ishlar) eksporti - O‘zbekiston Respublikasining rezidentlari tomonidan norezidentlarga, iqtisodiy geografik joylashuvidan qat’iy nazar, ko‘rsatilgan xizmatlar (bajarilgan ishlar).

Xizmatlar (ishlar) importi - norezidentlar tomonidan O‘zbekiston Respublikasi rezidentlariga, iqtisodiy geografik joylashuvidan qat’iy nazar, ko‘rsatilgan xizmatlar (bajarilgan ishlar).

 

 

 

 

KORXONALAR VA TASHKILOTLAR
FAOLIYATINING UMUMIY TAVSIFI

 

Ro‘yxatga olingan korxonalar va tashkilotlarning
iqtisodiy faoliyat turlari bo‘yicha taqsimlanishi, birlikda

(fermer va dehqon xo‘jaliklaridan tashqari)

 

Iqtisodiy faoliyat turlari

01.01.2021-yil

01.01.2022-yil

01.01.2023-yil

umumiy soni

jamiga nisbatan % da

umumiy soni

jamiga nisbatan % da

umumiy soni

jamiga nisbatan
% da

 

 

 

 

 

 

 

Jami

2 017

100,0

2 512

100,0

2 959

100,0

     shundan:

 

 

 

 

 

 

qishloq, o‘rmon va
baliqchilik xo‘jaligi

415

20,6

437

17,4

494

16,7

sanoat

323

16

418

16,6

477

16,1

qurilish

127

6,3

137

5,5

147

5,0

savdo

505

25

773

30,8

995

33,6

tashish va saqlash

38

1,9

37

1,5

35

1,2

yashash va ovqatlanish
bo‘yicha xizmatlar

129

6,4

178

7,1

227

7,7

axborot va aloqa

12

0,6

14

0,6

18

0,6

sog‘liqni saqlash va ijtimoiy xizmatlar ko‘rsatish

11

0,5

15

0,6

20

0,7

boshqa turlar

457

22,7

503

19,9

546

18,4

 

 

 

 2023-yilning 1-yanvar holatiga iqtisodiy faoliyat turlari bo‘yicha
ro‘yxatdan o‘tgan korxonalar va tashkilotlarning soni, birlikda

(fermer va dehqon xo‘jaliklaridan tashqari)

2023-yil 1-yanvar holatiga ko‘ra ro‘yxatga o‘tgan korxonalar va tashkilotlarning iqtisodiy faoliyat turlari bo‘yicha ko‘rilganda ularning asosiy qismi 477 tasi sanoat, 995 tasi savdo, 494 tasi qishloq, o‘rmon va baliqchilik xo‘jaligi sohalariga to‘g‘ri keladi. Kamlari esa, axborot va aloqa 18 ta, sog‘liqni saqlash va ijtimoiy xizmatlar ko‘rsatish 20 ta, tashish va saqlash sohalarida 35 tani tashkil etadi.

 

2023-yilning 1-yanvar holatiga iqtisodiy faoliyat turlari bo‘yicha
ro‘yxatdan o‘tgan korxonalar va tashkilotlarning ulushi, foizda

 

Korxonalar va tashkilotlarning umumiy sonidan faoliyat
ko‘rsatayotganlar va faoliyat ko‘rsatmayotganlarning ulushi,
foizda

 

01.01.2021

01.01.2022

01.01.2023

 

yillar

 

 

faoliyat ko‘rsatayotganlar

 

faoliyat ko‘rsatmayotganlar

 

 

Faoliyat ko‘rsatayotgan korxonalar va tashkilotlarning
iqtisodiy faoliyat turlari bo‘yicha taqsimlanishi, birlikda

(fermer va dehqon xo‘jaliklaridan tashqari)
 

Iqtisodiy faoliyat turlari

01.01.2021-yil

01.01.2022-yil

01.01.2023-yil

umumiy soni

jamiga nisbatan % da

umumiy soni

jamiga nisbatan % da

umumiy soni

jamiga nisbatan % da

 

 

 

 

 

 

 

Jami

1 911

100,0

2 428

100,0

2 804

100,0

     shundan:

 

 

 

 

 

 

qishloq, o‘rmon va baliqchilik xo‘jaligi

386

20,2

425

17,5

467

16,7

sanoat

303

15,9

398

16,4

448

16,0

qurilish

120

6,3

135

5,6

144

5,1

savdo

479

25,1

752

31,0

932

33,2

tashish va saqlash

36

1,9

36

1,5

34

1,2

yashash va ovqatlanish
bo‘yicha xizmatlar

124

6,5

167

6,9

215

7,7

axborot va aloqa

12

0,6

13

0,5

17

0,6

sog‘liqni saqlash va ijtimoiy xizmatlar ko‘rsatish

10

0,5

13

0,5

19

0,7

boshqa turlar

441

23

489

20,1

528

18,8

 

Yangi tashkil etilgan korxonalar va tashkilotlarning
iqtisodiy faoliyat turlari bo‘yicha soni, birlikda

(fermer va dehqon xo‘jaliklaridan tashqari)

 

Iqtisodiy faoliyat turlari

2020-yil

2021-yil

2022-yil

umumiy
soni

ulushi,             % da

umumiy
soni

ulushi,             % da

umumiy
soni

ulushi,             % da

 

Jami

490

100,0

577

100,0

572

100,0

 

qishloq, o‘rmon va
baliqchilik xo‘jaligi

160

32,7

39

6,8

74

12,9

 

sanoat

77

15,7

124

21,5

113

19,8

 

qurilish

16

3,3

14

2,4

17

3,0

 

savdo

168

34,3

286

49,6

244

42,7

 

tashish va saqlash

6

1,2

5

0,9

2

0,3

 

yashash va ovqatlanish
bo‘yicha xizmatlar

25

5,1

57

9,9

59

10,3

 

axborot va aloqa

6

1,2

6

1,0

4

0,7

 

sog‘liqni saqlash va ijtimoiy xizmatlar ko‘rsatish

2

0,4

6

1,0

8

1,4

 

boshqa turlar

30

6,1

40

6,9

51

8,9

 

2022-yilda yangi tashkil etilgan korxonalar va tashkilotlarning
iqtisodiy faoliyat turlari bo‘yicha ulushi, % da

(fermer va dehqon xo‘jaliklardan tashqari)

Tashkiliy huquqiy shakllari tasniflagichi bo‘yicha
faoliyat ko‘rsatayotgan tijorat korxonalarning soni

(fermer va dehqon xo‘jaliklaridan tashqari)

 

Tashkiliy huquqiy shakli bo‘yicha faoliyat ko‘rsatayotgan mas’uliyati cheklangan jamiyatlar soni 2023-yil 1-yanvar holatiga ko‘ra 1 384 tani tashkil etib, ushbu ko‘rsatkich o‘tgan yilning mos davriga nisbatan olganda 168 taga yoki 113,8 % ga oshganligini ko‘rsatmoqda.

Faoliyat ko‘rsatayotgan xususiy korxonalar soni 323 tani tashkil etib, ushbu ko‘rsatkich o‘tgan yilning mos davriga nisbatan olganda 28 taga yoki 109,5 % ga ko‘payganligini ko‘rish mumkin. 

Faoliyat ko‘rsatayotgan boshqa korxonalar soni 748 tani tashkil etib, ushbu ko‘rsatkich o‘tgan yilning mos davriga nisbatan olganda 168 taga yoki 128,9 % oshganligini ko‘rish mumkin

Faoliyat ko‘rsatayotgan xorijiy kapital ishtirokidagi korxonalar
tarkibida qo‘shma korxonalar va xorijiy korxonalar soni, birlikda

 

Faoliyat ko‘rsatayotgan xorijiy kapital ishtirokidagi korxonalar va tashkilotlar soni 2023-yil 1-yanvar holatiga ko‘ra 16 tani tashkil etib, ulardan  10 tasi yoki 62,5 % qo‘shma korxonalar, 6 tasi yoki 37,5 % xorijiy korxonalar hissasiga to‘g‘ri keladi.

 

 

10

6

Xorijiy
korxonalar

Qo‘shma korxonalar

 

 

 

 

 

 

 

Faoliyat ko‘rsatayotgan xorijiy kapital ishtirokidagi korxonalarning
iqtisodiy faoliyat turlari bo‘yicha soni, birlikda

Iqtisodiy faoliyat turlari

01.01.2021-yil

01.01.2022-yil

01.01.2023-yil

Korxona-lar
soni

jamiga nisbatan ulushi,              % da

Korxona-lar
soni

jamiga nisbatan ulushi,               % da

Korxona-lar
soni

jamiga nisbatan ulushi,             % da

Jami

11

100,0

12

100,0

16

100,0

shu jumladan:

 

 

 

 

 

 

qishloq, o‘rmon va baliqchilik xo‘jaligi

1

9,1

1

8,3

4

25,0

sanoat

8

72,7

9

75,1

8

50,0

qurilish

1

9,1

1

8,3

2

12,5

savdo

1

9,1

1

8,3

1

6,3

yashash va ovqatlanish
  bo‘yicha xizmatlar

-

-

-

-

1

6,2

 

Faoliyat ko‘rsatayotgan kichik korxona va mikrofirmalarning
iqtisodiy faoliyat turlari bo‘yicha taqsimlanishi,
birlikda
(fermer va dehqon xo‘jaliklaridan tashqari)

 

Iqtisodiy faoliyat turlari

01.01.2021-yil

01.01.2022-yil

01.01.2023-yil

umumiy soni

jamiga nisbatan % da

umumiy soni

jamiga nisbatan % da

umumiy soni

jamiga nisbatan % da

 

 

 

 

 

 

 

Jami

1 571

100,0

2 085

100,0

2 450

100,0

     shundan:

 

 

 

 

 

 

qishloq, o‘rmon va baliqchilik xo‘jaligi

379

24,1

421

20,2

462

18,9

sanoat

298

19,0

395

18,9

446

18,2

qurilish

120

7,6

135

6,5

144

5,9

savdo

479

30,5

752

36,1

931

38,0

tashish va saqlash

36

2,3

36

1,7

34

1,4

yashash va ovqatlanish
  bo‘yicha xizmatlar

124

7,9

167

8,0

215

8,8

axborot va aloqa

11

0,7

12

0,6

16

0,7

sog‘liqni saqlash
va ijtimoiy xizmatlar ko‘rsatish

8

0,5

11

0,5

17

0,7

boshqa turlar

116

7,4

156

7,5

185

7,4

 

 

2022-yilda yangi tashkil etilgan kichik korxona va mikrofirmalarning
iqtisodiy faoliyat turlari bo‘yicha soni,
birlikda

 

2022-yilda yangi tashkil etilgan korxonalar va tashkilotlar soni 572 tani  tashkil  etib, bu  ko‘rsatkich  o‘tgan  yilning  mos davriga nisbatan olganda 5 taga yoki 0,8 % ga kamayganligini ko‘rish mumkin.

2022-yilda tugatilgan korxonalar va tashkilotlar soni 126 tani tashkil etib, bu  ko‘rsatkich  o‘tgan  yilning  mos  davriga  nisbatan  olganda 47 taga  yoki 159,5 % ga oshganligini ko‘rsatmoqda.

Yangi tashkil etilgan va faoliyati tugatilgan korxonalar va
tashkilotlarning dinamikasi, birlikda 

(fermer va dehqon xo‘jaliklaridan tashqari, birlikda)

Tugatilgan korxonalar va tashkilotlarning
iqtisodiy faoliyat turlari bo‘yicha soni, birlikda

(fermer va dehqon xo‘jaliklaridan tashqari)

 

Iqtisodiy faoliyat
turlari

2020-yil

2021-yil

2022-yil

Jami

jamiga nisbatan ulushi,              % da

Jami

jamiga nisbatan ulushi,              % da

Jami

jamiga nisbatan ulushi,             % da

 

 

 

 

 

 

 

Jami

68

100,0

79

100,0

126

100,0

  shundan:

 

 

 

 

 

 

qishloq, o‘rmon va
baliqchilik  xo‘jaligi

18

26,5

15

19,0

8

6,3

sanoat

7

10,3

18

22,8

36

28,6

qurilish

9

13,2

7

8,9

5

4,0

savdo

12

17,6

20

25,3

57

45,2

tashish va saqlash

3

4,4

1

1,3

- 

- 

yashash va ovqatlanish bo‘yicha xizmatlar

1

1,5

6

7,6

7

5,6

axborot va aloqa

x

x

2

2,5

2

1,6

sog‘liqni saqlash va ijtimoiy xizmatlar ko‘rsatish

x

x

1

1,3

4

3,2

boshqa turlar

18

26,5

9

11,3

7

5,5

 

2022-yilda tugatilgan kichik tadbirkorlik subyektlarining
iqtisodiy faoliyat turlari bo‘yicha ulushi, % da

 

 

Faoliyat ko‘rsatayotgan oilaviy korxonalar
iqtisodiy faoliyat turlari bo‘yicha taqsimlanishi, birlikda

(fermer va dehqon xo‘jaliklaridan tashqari)

 

Iqtisodiy faoliyat
turlari

01.01.2021-yil

01.01.2022-yil

01.01.2023-yil

umumiy soni

jamiga nisbatan % da

umumiy soni

jamiga nisbatan % da

umumiy soni

jamiga nisbatan % da

 

 

 

 

 

 

 

Jami

274

100,0

528

100,0

699

100,0

     shundan:

 

 

 

 

 

 

qishloq, o‘rmon va baliqchilik xo‘jaligi

44

16,1

51

9,7

53

7,6

sanoat

65

23,7

101

19,1

135

19,3

qurilish

x

x

x

x

x

x

savdo

110

40,1

279

52,8

362

51,8

tashish va saqlash

x

x

x

x

1

0,1

yashash va ovqatlanish bo‘yicha xizmatlar

46

16,8

79

15,0

116

16,6

axborot va aloqa

2

0,7

x

x

2

0,3

sog‘liqni saqlash
va ijtimoiy                                                                                                                                       xizmatlar ko‘rsatish

x

x

3

0,6

4

0,6

boshqa turlar

7

2,6

15

2,8

26

3,7

 

 

Faoliyat ko‘rsatayotgan qishloq xo‘jaligi korxonalarining
mulkchilik shakli bo‘yicha yillar kesimida tahlili,
birlikda

 

Yillar

Fermer va dehqon xo‘jaliklari
soni

shundan:

fermer
xo‘jaliklari

dehqon
xo‘jaliklari

 

 

 

 

01.01.2021-yil

1 098

1 098

x

01.01.2022-yil

1 215

1 212

3

01.01.2023-yil

1 236

1 233

3

 

 

 

 

Yangi tashkil etilgan va tugatilgan fermer
va qishloq xo‘jaliklari korxonalari soni, birlikda

STATISTIK KO‘RSATKICHLARGA IZOHLAR

Korxona va tashkilotlarning yagona davlat registri - axborot-maʼlumotnoma tusidagi, vaqti-vaqti bilan yangilab boriladigan maʼlumotlardan iborat bo‘lgan, avtomatlashtirilgan tizim hisoblanadi hamda yagona klassifikatsiyalar tizimi asosida korxona va tashkilotlarning davlat hisobini va ularni identifikatsiyalashtirishni taʼminlaydi.

Ro‘yxatga olingan - ro‘yxatdan o‘tkazish organlari tomonidan belgilangan tartibda davlat ro‘yxatidan o‘tkazilgan hamda yuridik shaxslarning davlat reestrida mavjud bo‘lgan yuridik shaxslar hisoblanadi (faoliyati tugatilgan yuridik shaxslardan tashqari).

Faoliyat ko‘rsatayotgan - ro‘yxatdan o‘tkazish organlari tomonidan belgilangan tartibda davlat ro‘yxatidan o‘tkazilgan hamda davlat statistika organlariga moliya-xo‘jalik faoliyatini amalga oshirmayotganligi yoki tugatish jarayonida ekanligi to‘g‘risidagi maʼlumot kelib tushmagan yuridik shaxslar hisoblanadi.

Yangi tashkil etilgan - ro‘yxatdan o‘tkazish organlari tomonidan belgilangan tartibda yuridik shaxslarning davlat reestriga yangidan kiritilgan yuridik shaxslar hisoblanadi.

Kichik korxona va mikrofirmalar - O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2016-yil 24-avgustdagi “Iqtisodiy faoliyat turlarini tasniflashning xalqaro tizimiga o‘tish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi 275-son qarorining 1-ilovasiga muvofiq, kichik tadbirkorlik subyektlariga tegishli bo‘lgan korxonalar va tashkilotlar.

Xorijiy kapital ishtirokidagi korxonalar – norezidentlar ishtirokidagi korxonalar, xorijiy yuridik shaxslar (xorijiy firmalarning filiallari va bo‘limlari), korxonaning ustav fondida chet el fuqarolari va fuqaroligi bo‘lmagan shaxslar ishtirok etgan korxonalar.

 

 

 

                                                                                                                                                  

 

KORXONA VA TASHKILOTLARNING

MOLIYAVIY NATIJALARI1)

 

2020-2022-yillarning yanvar-dekabr oylarida korxona va tashkilotlarning
iqtisodiy faoliyat turi bo‘yicha yakuniy moliyaviy natijalari1)

 

Foyda. Hisobot ma’lumotlariga ko‘ra, 2022-yilning yanvar-dekabr oylarida  iqtisodiyot  tarmoqlarida  korxona va tashkilotlar tomonidan -1 199,9 mln. so‘m miqdorida zarar bilan chiqdi.

Iqtisodiy faoliyat turlari

Foyda, zarar(-), mln. so‘m

2020-yil
yanvar-
dekabr

2021-yil
yanvar-
dekabr

2022-yil
yanvar-
dekabr

 

 

 

 

Jami

19 667,8

969,8

-1 199,9

Sanoat

19 614,2

949,3

-1 199,9

Boshqalar

53,6

20,5

-

 

 

 

 

2020-2022-yillarning yanvar-dekabr oylarida korxona va tashkilotlar yakuniy moliyaviy natijalarining o‘zgarish dinamikasi, mln. so‘m

2021-2023-yillarning 1-yanvar holatiga korxona va tashkilotlarning
iqtisodiy faoliyat turi bo‘yicha debitor qarzdorligi

 

2023-yilning 1-yanvar holatiga debitor qarzdorlikning umumiy hajmi
41 478,3 mln. so‘mni tashkil qildi.

Iqtisodiy faoliyat turlari

Debitor qarzdorlik, mln. so‘m

2021-yil
1
-yanvar holatiga

2022-yil
1
-yanvar holatiga

2023-yil
1
-yanvar holatiga

 

 

 

 

Jami

66 038,9

59 694,1

41 478,3

Sanoat

63 591,8

59 694,1

41 478,3

Boshqalar

2 447,1

-

-

 

 

 

 

 

2021-2023-yillarning 1-yanvar holatiga
Korxona va tashkilotlarning debitor qarzdorligi holati, mln. so‘m

 

2021-2023-yillarning 1-yanvar holatiga korxona va tashkilotlarning
iqtisodiy faoliyat turi bo‘yicha kreditor qarzdorligi

 

2023-yilning 1-yanvar holatiga kreditor qarzdorlikning umumiy hajmi
188 579,2 mln. so‘mni tashkil qildi.

Iqtisodiy faoliyat turlari

Kreditor qarzdorlik, mln. so‘m

2021-yil
1
-yanvar holatiga

2022-yil
1
-yanvar holatiga

2023-yil
1
-yanvar holatiga

 

 

 

 

Jami

118 357,4

18 718,7

188 579,2

Sanoat

116 971,2

18 718,7

188 579,2

Boshqalar

1 386,2

-

-

 

2021-2023-yillarning 1-yanvar holatiga
Korxona va tashkilotlarning
kreditor qarzdorlik, mln. so‘m

STATISTIK KO‘RSATKICHLARGA IZOHLAR

Daromad (foyda) solig‘i to‘lagunga qadar foyda (zarar) – korxona va tashkilotlarning barcha xo‘jalik operatsiyalarini buxgalteriya hisobida aks ettiradigan yakuniy moliyaviy natija. Mahsulot (tovar, ish va xizmat)larni sotishning yalpi foydasi (zarari), asosiy faoliyatning boshqa daromadlari, moliyaviy faoliyatning daromadlari va favqulodda foyda yig‘indisidan davr xarajatlari, moliyaviy faoliyat bo‘yicha xarajatlar va favqulodda xarajatlar chegirib tashlanadigan foydaning umumiy foydasini (zararini) ifodalaydi.

Debitorlik qarzlar – xaridorlar va buyurtmachilar, sho‘ba va qaram xo‘jalik jamiyatlarining qarzlari, xodimlarga, mol yetkazib beruvchilar va pudratchilarga berilgan bo‘naklar, budjet va davlat maqsadli jamg‘armalariga soliqlar, yig‘imlar va sug‘urta bo‘yicha bo‘nak to‘lovlari, muassislarning ustav fondidagi ulushlari bo‘yicha qarzi, xodimlarning boshqa operatsiyalar bo‘yicha qarzlari va boshqa debitorlik qarzlarini o‘z ichiga oladi.

Kreditorlik qarzlar – yetkazib beruvchilar va pudratchilar, sho‘ba va qaram xo‘jalik jamiyatlarining qarzi, soliq va boshqa majburiy to‘lovlar bo‘yicha muddati kechiktirilgan majburiyatlar, olingan avanslar, budjetga to‘lovlar bo‘yicha qarz, sug‘urta bo‘yicha qarz, davlat maqsadli jamg‘armalariga to‘lovlar bo‘yicha qarz, ta’sischilarga qarzlar, mehnatga haq to‘lash bo‘yicha qarzlar va boshqa kreditorlik qarzlarini o‘z ichiga oladi.

Mahsulot (tovar, ish va xizmatlar) – tayyor mahsulot, tovar, bajarilgan ish va ko‘rsatilgan xizmatlarni sotishdan olingan daromadlar, shuningdek, sotilgan tovarlarning qaytishi, sotish va baholardan chegirmalar qo‘shimcha qiymat solig‘i hamda aksiz solig‘ini qo‘shgan holda.

Muddati o‘tgan qarzlar – qonun hujjatlarida belgilangan muddatlarda so‘ndirilmagan qarzning umumiy summasi.

 

 

 

 

 

 

 

 

KICHIK TADBIRKORLIK           

 

Kichik tadbirkorlik subyektlarning
iqtisodiy faoliyat turlari kesimida taqsimlanishi

(fermer va dehqon xo‘jaliklaridan tashqari)

birlikda

Iqtisodiy faoliyat turlari

Jami ro‘yxatga olingan

shu jumladan:

faoliyat ko‘rsatayotgan

faoliyat ko‘rsatmayotgan

 

 

01.01.2021-yil holatiga

Jami

1 669

1 571

98

Qishloq, o‘rmon va
baliqchilik xo‘jaligi

408

379

29

Sanoat

318

298

20

Qurilish

127

120

7

Savdo

505

479

26

Tashish va saqlash

38

36

2

Yashash va ovqatlanish bo‘yicha xizmatlar

129

124

5

Axborot va aloqa

11

11

x

Sog‘liqni saqlash va ijtimoiy xizmatlar ko‘rsatish

9

8

x

Boshqa turlar

124

116

9

01.01.2022-yil holatiga

Jami

2 158

2 085

73

Qishloq, o‘rmon va baliqchilik xo‘jaligi

433

421

12

           

 

 

davomi

Iqtisodiy faoliyat turlari

Jami ro‘yxatga olingan

shu jumladan:

faoliyat ko‘rsatayotgan

faoliyat ko‘rsatmayotgan

 

 

Sanoat

415

395

20

Qurilish

137

135

2

Savdo

772

752

20

Tashish va saqlash

37

36

1

Yashash va ovqatlanish bo‘yicha xizmatlar

178

167

11

Axborot va aloqa

13

12

1

Sog‘liqni saqlash va  ijtimoiy xizmatlar ko‘rsatish

13

11

2

Boshqa turlar

160

156

4

01.01.2023-yil holatiga

Jami

2 594

2 450

144

Qishloq, o‘rmon va baliqchilik xo‘jaligi

489

462

27

Sanoat

475

446

29

Qurilish

147

144

3

Savdo

994

931

63

Tashish va saqlash

35

34

1

Yashash va ovqatlanish bo‘yicha xizmatlar

227

215

12

Axborot va aloqa

17

16

1

Sog‘liqni saqlash va ijtimoiy xizmatlar ko‘rsatish

17

17

x 

Boshqa turlar

193

185

8

               

 

 

2023-yilning 1-yanvar holatiga faoliyat ko‘rsatayotgan korxonalarning ulushi, % da

 

2023-yil 1-yanvar holatiga faoliyat ko‘rsatayotgan kichik korxona va mikrofirmalarning eng ko‘p ulushi savdoda (38,3 foiz), sanoatda (18,3 foiz), qishloq o‘rmon va baliqchilik xo‘jaligida (18,9 foiz) va qurilishda (5,6 foiz) ni tashkil etdi.

Shuningdek, 2022-yilda 125 ta kichik korxona va mikrofirmalar (fermer va dehqon xo‘jaliklarisiz)ning faoliyati tugatildi, bu esa o‘tgan yilning shu davriga nisbatan 62,3 % ga ko‘paygan.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Yangidan tashkil etilgan va faoliyati tugatilgan kichik tadbirkorlik subyektlarning iqtisodiy faoliyat turlari kesimida soni

(fermer va dehqon xo‘jaliklaridan tashqari)

birlikda

Iqtisodiy faoliyat turlari

2020-yil

2021-yil

2022-yil

Yangi tashkil etilgan

Faoliyati tugatilgan

Yangi tashkil etilgan

Faoliyati tugatilgan

Yangi tashkil etilgan

Faoliyati tugatilgan

   

 

 

 

 

 

Jami

478

60

563

77

558

125

Qishloq, o‘rmon va baliqchilik xo‘jaligi

158

18

39

15

74

8

Sanoat

76

7

123

18

113

36

Qurilish

16

9

14

7

17

5

Savdo

168

12

286

20

244

57

Tashish va saqlash

6

3

5

1

2

 

Yashash va ovqatlanish bo‘yicha xizmatlar

25

1

57

6

59

7

Axborot va aloqa

6

x

6

2

4

2

Sog‘likni saqlash va ijtimoiy xizmatlar ko‘rsatish

2

x

6

1

7

4

Boshqa turlar

21

10

27

7

38

6

Yangi tashkil etilgan kichik korxona va mikrofirmalar
(
fermer va dehqon xo‘jaliklaridan tashqari, birlikda)

 

Mahsulot ishlab chiqarishning
umumiy hajmida kichik biznes va xususiy tadbirkorlikning ulushi,
 foizda

 

 

2020-yil

2021-yil

2022-yil

 

 

 

 

Jami

53,2

79,0

76,4

 

Transport korxonalar faoliyatida
kichik biznes va xususiy tadbirkorlikning ulushi,
 foizda

 

Yuk tashish

Yuk aylanmasi

2020-yil

2021-yil

2022-yil

2020-yil

2021-yil

2022-yil

 

 

 

 

 

 

 

Jami

89,1

84,1

87,9

77,4

77,7

88,5

 

 

 

 

Yo‘lovchi tashish

Yo‘lovchi aylanmasi

2020-yil

2021-yil

2022-yil

2020-yil

2021-yil

2022-yil

 

 

 

 

 

 

 

Jami

93,1

92,3

92,8

98,8

98,1

98,5

Kichik biznes va xususiy tadbirkorlikning jami eksport va importdagi ulushi,  foizda

 

 

2020-yil

2021-yil

2022-yil

 

 

 

 

Eksport

89,7

100,0

100,0

Import

86,4

82,6

90,4

 

 

 

 

Kichik biznes va xususiy tadbirkorlikning eksport va importdagi
o‘sish sur’ati, 
foizda

 

 

2020-yil

2021-yil

2022-yil

 

 

 

 

Eksport

85,0

93,5

126,6

Import

32,2

32,6

3,3 m.

 

Kichik biznes va xususiy tadbirkorlikning eksport, importdagi ulushi,  foizdа

Eksport, import o‘sish sur’ati,  foiz

Kichik biznes va xususiy tadbirkorlikning xizmatlarda ulushi,  foizda

Kichik biznes va xususiy tadbirkorlikning qurilishdagi ulushi,  foizda

 

Kichik biznes va xususiy tadbirkorlikning qurilish va investitsiyadagi ulushi,  foizda

 

 

2020-yil

2021-yil

2022-yil

 

 

 

 

Qurilish

99,7

99,9

99,4

Investitsiya

92,6

90,8

80,9

 

 

 

 

Kichik biznes va xususiy tadbirkorlikning investitsiyadagi ulushi,  foizda

 

STATISTIK KO‘RSATKICHLARGA IZOHLAR

 

Tadbirkorlik faoliyati (tadbirkorlik) – tadbirkorlik faoliyati subyektlari tomonidan qonun hujjatlariga muvofiq amalga oshiriladigan, o‘zi tavakkal qilib va o‘z mulkiy javobgarligi ostida daromad (foyda) olishga qaratilgan tashabbuskorlik faoliyatidir.

Tadbirkorlik faoliyati subyektlari (tadbirkorlik subyektlari) belgilangan tartibda davlat ro‘yxatidan o‘tgan hamda tadbirkorlik faoliyatini amalga oshirayotgan yuridik va jismoniy shaxslardir.

 

Yuridik shaxs – o‘z mulkida, xo‘jalik yuritishida yoki operativ boshqaruvida alohida mol-mulkka ega bo‘lgan hamda o‘z majburiyatlari yuzasidan ushbu mol-mulk bilan javob beradigan, o‘z nomidan mulkiy yoki shaxsiy nomulkiy huquqlarga ega bo‘la oladigan va ularni amalga oshira oladigan, majburiyatlarni bajara oladigan, sudda da’vogar va javobgar bo‘la oladigan tashkilot yuridik shaxs hisoblanadi.

Yuridik shaxslar mustaqil balans yoki smetaga ega bo‘lishlari kerak.

Tadbirkorlik subyektlari o‘z faoliyatlarini muvofiqlashtirish, shuningdek, o‘z huquqlari va manfaatlarini ifoda etish hamda himoya qilish maqsadida, notijorat tashkilotlar bo‘lgan uyushmalarga (ittifoqlarga) va boshqa birlashmalarga birlashishi mumkin.

Chakana savdo bu – oxirgi foydalanuvchilarga tovarlar va xizmatlar sotish bilan bog‘liq iqtisodiy faoliyat.

Ulgurji savdo bu – katta miqdordagi tovarlarni sotishni o‘z ichiga olgan iqtisodiy faoliyat.

Kichik va oʻrta biznes - mustaqil mulk egaligiga, xoʻjalik faoliyatini mustaqil tashkil etishga asoslangan va oʻz tarmogʻida hukmron mavqe tutmaydigan biznes. Turli mamlakatlarda kichik va oʻrta biznes subʼyektlari maqomini belgilab beruvchi mezonlar sifatida korxonada band boʻlgan ishlovchilar soni, korxonaning tovar aylanmasi, aktivlar, kapitallar, foyda miqdori va boshqa koʻrsatkichlardan foydalaniladi. O‘zbekistonda kichik va oʻrta biznes subyektlarini aniqlashda korxonada ishlovchilar soni mezon qilib olingan.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

DEMOGRAFIYA

 

 

Doimiy aholi soni
(1-yanvar holatiga; ming kishi)

 

2021-yil

2022-yil

2023-yil

2023-yil
 2022-yilga nisbatan farqi

soni

ulushi, % da

soni

ulushi, % da

soni

ulushi, % da

soni

o‘sish sur’ati,
%
da

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Jami aholi soni

276,7

100,0

282,3

100,0

287,9

100,0

5,6

102,0

shu jumladan:

 

 

 

 

 

 

 

 

shahar

52,7

19,0

53,4

18,9

54,4

18,9

1,0

102,0

qishloq

224,0

81,0

228,9

81,1

233,5

81,1

4,6

102,0

 

2023-yilning 1-yanvar holatiga tumanda doimiy aholi soni 287,9 ming kishini tashkil etib, o‘tgan yilga nisbatan 5,6 ming kishiga yoki 2,0 foizga o‘sdi.

Doimiy aholi sonining yosh guruhlari bo‘yicha taqsimlanishi
(yil boshiga; ming kishi)

 

Yosh bo‘yicha

2021-yil

2022-yil

2023-yil

 

soni

ulushi,
%
da

soni

ulushi, % da

soni

ulushi,
%
da

 

 

 

 

 

 

 

 

Jami aholi soni

276,7

100,0

282,3

100,0

287,9

100,0

 

shu jumladan yoshlari, yosh

 

 

 

 

 

 

 

0-2

20,3

7,3

21,5

7,6

21,8

7,6

 

3-6

23,6

8,5

24,2

8,6

25,1

8,7

 

7-13

36,7

13,3

37,2

13,2

37,6

13,1

 

14-17

18,1

6,5

18,8

6,7

19,8

6,8

 

18-24

32,3

11,7

31,5

11,1

30,8

10,7

 

25-30

32,9

11,9

32,6

11,6

32,0

11,1

 

31-40

44,4

16,1

45,9

16,3

47,7

16,5

 

41-50

27,9

10,1

28,9

10,2

30,1

10,5

 

51-60

21,8

7,9

22,0

7,8

22,1

7,7

 

61-70

12,9

4,6

13,6

4,8

14,5

5

 

71 yosh va kattalar

5,7

2,1

6,1

2,1

6,5

2,3

 

                   

 

Doimiy aholi sonining asosiy yosh guruhlari bo‘yicha taqsimlanishi
(yil boshiga; jami aholiga nisbatan, foizda)

 

 

Shaharcha va qishloq kesimida doimiy aholi soni
(yil boshiga; kishi)

Shahar-chalar

2021-yil

2022-yil

2023-yil

Jami

shu jumladan:

Jami

shu jumladan:

Jami

shu jumladan:

Erkak-
lar

Ayol-
lar

Erkak-
lar

Ayol-
lar

Erkak-
lar

Ayol-
lar

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Jami aholi soni

52 729

140 445

136 263

282 279

143 256

139 023

287 940

146 171

141 769

Payshanba shaharcha

24 611

12 643

11 968

24 948

12 812

12 136

25 343

13 016

12 327

Suv hovuzi shaharcha

7 353

3 598

3 755

7 404

3 628

3 776

7 477

3 663

3 814

Mundiyon  shaharcha

4 299

2 191

2 108

4 331

2 215

2 116

4 442

2 269

2 173

Polvontepa shaharcha

2 736

1 398

1 338

2 750

1 401

1 349

2 826

1 446

1 380

Qoradaryo shaharcha

3 670

1 826

1 844

3 756

1 863

1 893

3 878

1 928

1 950

Vayrat shaharcha

2 972

1 523

1 449

3 022

1 547

1 475

3 098

1 585

1 513

Yangiqo‘r-g‘oncha shaharcha

4 633

2 363

2 270

4 715

2 399

2 316

4 813

2 446

2 367

Kattaming shaharcha

2 455

1 245

1 210

2 482

1 259

1 223

2 541

1 283

1 258

Qishloq joylarda

223 979

113 658

110 321

228 871

116 132

112 739

233 522

118 536

114 987

 

Aholi sonining milliy tarkibi
(yil boshiga; jami aholiga nisbatan, foizda)

Aholining o‘rtacha yoshi

(yil boshiga; yosh)

 

 

 

 

Aholining tabiiy harakati ko‘rsatkichlari
(yilda; kishi)

 

Aholining tabiiy harakati

2020-yil

2021-yil

2022-yil

soni

1000 aholiga nisbatan

soni

1000 aholiga nisbatan

soni

1000 aholiga nisbatan

 

 

 

 

 

 

 

Tug‘ilganlar

7 196

26,2

7 711

27,6

7 331

25,7

O’lganlar

1 128

4,1

1 223

4,4

1 242

4,4

Go‘daklar o‘limi*
(1 yoshgacha o‘lgan bolalar)

27

3,8

51

6,9

33

4,5

Tabiiy o‘sish

6 068

22,1

6 488

23,2

6 089

21,3

Tuzilgan nikohlar, birlik

2 147

7,8

2 675

9,6

2 358

8,3

Nikohdan ajralishlar, birlik

189

0,7

268

1,0

374

1,3

               

 

Tug‘ilish. 2022-yilda tug‘ilganlar soni 7 331 kishini tashkil qildi va 2021-yilning shu davriga (7 711 kishi) nisbatan 380 taga kamaygan, shunga mos ravishda tug‘ilish koeffitsiyenti 25,7  promilleni tashkil qildi.

 

Tug‘ilganlar soni va tug‘ilish koeffitsiyenti

 

 

 

Olim. 2022-yilda o‘lganlar soni 1 442 kishini tashkil qildi va 2021-yilning shu davriga (1 223 kishi) nisbatan 37 kishiga ko‘paygan, mos ravishda o‘lim koeffitsiyenti
4,4 promilleni tashkil qildi. (2021-yil holatiga 4,4 promille bo‘lgan.)

Vafot etganlar soni va o‘lim koeffitsiyenti

Go‘daklar o‘limi. 2022-yilda o‘lganlar soni 33 kishini tashkil qildi va
2021-yilning shu davriga (
51 kishi) nisbatan 18 kishiga kamaygan, mos ravishda o‘lim koeffitsiyenti 4,5 promilleni tashkil qildi (2021-yil holatiga 6,9 promille bo‘lgan).

 

Go‘daklar o‘limi soni va o‘lim koeffitsiyenti

Aholining tabiiy o‘sishi soni va koeffitsiyenti

 

 

 

Tuzilgan nikohlar va nikohdan ajralishlar soni va koeffitsiyenti

 

 

 

   Nikohdan ajralishlar soni

        Nikohdan ajralishlar koeffitsiyenti

               Tuzilgan nikohlar soni

           Nikoh tuzish koeffitsiyenti

 

Nikohlar va ajralishlar. 2022-yilda fuqarolik holati dalolatnomalarini yozish organlarida nikohlar va nikohdan ajralishlar qayd etilgan. Qayd etilgan nikohlar soni 2 358 tani tashkil qildi va o‘tgan yil shu davriga (2 675 ta) nisbatan 317 taga kamaygan va 1 000 aholiga nisbatan 8,3 promilleni (2021-yilning tegishli davrida 9,6 promille) va ajrimlar soni 374 tani tashkil qildi va o‘tgan yil shu davriga (268 ta) nisbatan 106 taga ko‘paygan hamda 1 000 aholiga nisbatan 1,3 promilleni (2021-yilning tegishli davrida 1,0 promille) tashkil etdi.

 

 

Aholi migratsiyasi to‘g‘risida ma’lumotlar
(kishi)

 

Aholi migratsiyasi

2020-yil

2021-yil

2022-yil

 

 

 

 

Ko‘chib kelganlar soni

441

451

572

Ko‘chib ketganlar soni

2 121

1 368

1 000

shundan:
xorijiy davlatlarga

56

4

13

Migratsiya saldosi

-1 680

-917

-428

shundan:
tashqi migratsiya saldosi

-56

-4

-13

 

Migratsiya. 2022-yilda ko‘chib kelganlar soni 572 kishini, shu davr mobaynida ko‘chib ketganlar soni esa 1 000 kishini tashkil qildi.

Mos ravishda migratsiya qoldig‘i - 428 kishini tashkil etgan, 2021-yilning mos davrida migratsiya qoldig‘i -917 kishi bo‘lgan.

STATISTIK KO‘RSATKICHLARGA IZOHLAR

 Doimiy aholi – ro‘yxatdan o‘tkazilayotgan vaqtda muayyan aholi punkti yoki hududda doimiy istiqomat qilayotgan aholidan iborat bo‘lib, bunga ushbu hududda doimiy ro‘yxatda turib, lekin vaqtincha yashamaydigan aholi ham kiritiladi.

Shahar aholisi – shahar hududlarida, ya’ni me’yoriy hujjatlar bilan shaharlar, shaharchalar sifatida belgilangan aholi punktlarida istiqomat qiluvchi aholi.

Doimiy aholi sonini baholash – oxirgi aholini ro‘yxatga olish ma’lumotlari asosida hisoblanib, unga har yili tug‘ilganlar va muayan hududga ko‘chib kelganlar soni qo‘shilib, o‘lganlar va muayan hududdan ko‘chib ketganlar soni ayriladi.

Tug‘ilish – tug‘ilish jarayonlarining sodir bo‘lishi va boshqa xususiyatlarini tavsiflovchi ko‘rsatkich.

1000 aholiga nisbatan tug‘ilish koeffitsiyenti – hisobot yilida jami tug‘ilganlar (tirik) sonini hisobot davridagi doimiy aholining o‘rtacha soniga bo‘lib, 1000 ga ko‘paytirish orqali hisoblanadi.

 

 

1000 aholiga nisbatan o‘lim koeffitsiyenti – hisobot yilida jami o‘lganlar sonini hisobot yilidagi doimiy aholining o‘rtacha soniga bo‘lib, 1000 ga ko‘paytirish orqali hisoblanadi.

O‘lim sabablari – o‘limga yoki uning sodir bo‘lishiga ta’sir etgan kasalikklar, patologik holatlar va jarohatlar, shuningdek, o‘lim bilan yakun topgan jarohatga sabab bo‘lgan baxtsiz hodisa va zo‘ravonlik holatlari.

Nikoh – erkak va ayol o‘rtasidagi, ularning bir-birlariga va farzandlariga nisbatan huquq va majburiyatlarini belgilab beradigan o‘zaro munosabatlari shakli. Er va xotin o‘rtasidagi yuridik munosabatlar fuqarolik holati dalolatnomalarini yozish (FHDYO) organlarida nikohlarini ro‘yxatdan o‘tkazish natijasida o‘rnatiladi.

1000 aholiga nisbatan nikohlar koeffitsiyenti – hisobot yilida tuzilgan nikohlar sonini doimiy aholining o‘rtacha soniga bo‘lib, 1000 ga ko‘paytirish orqali hisoblanadi.

Nikohdan ajralish (nikohni bekor qilish) – er-xotinlarning hayoti davomida, tomonlar uchun qayta nikoh huquqini beruvchi, nikohlarning to‘liq yuridik to‘xtatilishi, nikoh FHDYO yoki sud organlarida ajralishni ro‘yxatdan o‘tkazilganidan so‘ng bekor qilingan hisoblanadi.

1000 aholiga nisbatan nikohdan ajralish koeffitsiyenti – hisobot yilida nikohdan ajralishlar sonini doimiy aholining o‘rtacha soniga bo‘lib, 1000ga ko‘paytirish orqali hisoblanadi.

Ko‘chib kelganlar soni – ko‘chib kelganlarning absolyut miqdori, ya’ni muayyan hududga uning tashqarisidan ko‘chib kelganlardan iborat. Ichki ishlar organlari tomonidan aholini yashash joyi bo‘yicha ro‘yxatga olishda tuziladigan statistik hisobga olish so‘rovnomalarini qayta ishlash natijasida ko‘chib kelish.

Ko‘chib ketganlar soni – ko‘chib ketganlarning absolyut miqdori, ya’ni muayyan hududga uning tashqarisidan ko‘chib ketganlar iborat. Ichki ishlar organlari tomonidan aholini yashash joyi bo‘yicha ro‘yxatga olishda tuziladigan statistik hisobga olish so‘rovnomalarini qayta ishlash natijasida ko‘chib ketish.

Aholining migratsion o‘sishi (farqi) – hisobot davrida ko‘chib kelganlar va ko‘chib ketganlar soni o‘rtasidagi farqning absolyut miqdori.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

BANDLIK KO‘RSATKICHLARI

 

 

Kattaqo‘rg‘on tumani bo‘yicha mehnat ko‘rsatkichlari

(2022-yil, ming kishi)

 

Mehnat resurslari soni

147,8

Iqtisodiy faol aholi

111,6

Band aholi

101,1

Ishsizlar

10,5

Iqtisodiy nofaol aholi

36,2

 

2022-yilda mehnat resurslar soni 147,8 ming kishini tashkil qiladi, shu bilan iqtisodiy faol aholi soni 111,6 ming kishini yoki mehnat resurslar sonining 75,5 % ni tashkil etgan, band bo‘lgan aholi soni 101,1 ming kishini tashkil qildi. Iqtisodiy faol aholi soniga nisbatan band aholi darajasi 90,6 % ni tashkil etdi hamda ishsizlar soni 10,5 ming kishini tashkil qildi va iqtisodiy faol aholi soniga nisbatan ishsizlik darajasi 9,4 foizni tashkil etdi.

 

 

Yuridik shaxslardagi ish o‘rinlari soni
 (fermer xo‘jaliklari va nodavlat notijorat tashkilotlarisiz; o‘rin)

 

 

Ish o‘rinlari

2020-yil

2021-yil

2022-yil

 

 

 

 

 

Yangi tashkil etilgan ish o‘rinlari soni

2 423

2 188

2 225

shundan, kasanachilikda

2

-

-

Qisqartirilgan ish o‘rinlari soni

1 238

911

748

shundan, kasanachilikda

4

2

2

               

                       

Korxona va tashkilotlarda (fermer xo‘jaliklari va nodavlat notijorat tashkilotlarisiz) yangi tashkil etilgan ish o‘rinlari 2022-yilda 2 225 o‘rinni tashkil etgan (2021-yilning mos davrida 2 188 o‘rin) hamda 37 o‘ringa ko‘paygan.

 

Yuridik shaxslardagi ish o‘rinlari sonining
iqtisodiy faoliyat turlari bo‘yicha taqsimlanishi

 (fermer xo‘jaliklari va nodavlat notijorat tashkilotlarisiz; o‘rin)

 

 Iqtisodiy faoliyat turlari

2020-yil

2021-yil

2022-yil

yangi tashkil etilgan

qisqarti-rilgan

yangi tashkil etilgan

qisqarti-rilgan

yangi tashkil etilgan

qisqarti-rilgan

 

 

 

 

 

 

 

Jami

2 423

1 238

2 188

911

2 225

748

shu jumladan:

   

 

 

 

 

Sanoat

636

610

459

299

1 001

372

Qurilish

216

66

288

162

209

157

Savdo

307

60

394

142

330

64

Tashish va saqlash

8

11

4

8

14

4

Yashash va ovqatlanish bo‘yicha xizmatlar

65

43

95

61

58

16

Axborot va aloqa

12

-

6

-

4

-

Bank, sug‘urta, lizing, kredit va vositachilik

2

-

9

3

3

-

Ta’lim

868

254

349

17

182

10

Sog‘liqni saqlash va ijtimoiy xizmat ko‘rsatish

5

22

15

2

89

20

Boshqa faoliyat turlari

304

172

569

217

335

105

 

 

 

 

Yuridik shaxslarda ishlovchi xodimlar harakati

(fermer xo‘jaliklarisiz)

 Xodimlar harakati

Olchov birligi

2021-yil

2022-yil

       

Qabul qilingan xodimlar soni

kishi

3 126

2 633

Jami xodimlarga nisbatan ulushi

% da

16,5

15,3

shudan ketgan xodimlar soni

kishi

2 313

1 258

Jami xodimlarga nisbatan ulushi

% da

12,2

7,3

 

Kattaqo‘rg‘on tumani bo‘yicha yuridik shaxslardagi
ishga qabul qilingan va ishdan ketgan xodimlar soni

Ishga qabul qilingan
xodimlar

2021-yil
3 126 kishi

 

2022-yil
2 633 kishi

 

Ishdan ketgan xodimlar

2021-yil
2 313 kishi

 

2022-yil
1 258 kishi

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2022-yilda ishga qabul qilinganlar soni 2 633 kishini avvalgi yilga nisbatan 493 kishiga va ishdan ketganlar 1 258 kishini avvalgi yilga nisbatan 1 055 kishiga kamaygan.

Yuridik shaxslarda ishlovchi xodimlarning
ma’lumoti bo‘yicha bo‘linishi

kishi

Xodimlarning ma’lumoti 

2021-yil

2022-yil

 

 

 

Oliy ma’lumotli xodimlar soni

4 621

5 593

jami xodimlarga nisbatan ulushi, foiz

24,7

28,3

O‘rta maxsus ma’lumotli xodimlar soni

x

x

jami xodimlarga nisbatan ulushi, foiz

x

x

 

 

 

davomi

Xodimlarning ma’lumoti 

2021-yil

2022-yil

Professional ma’lumotli xodimlar soni

2 129

1 892

jami xodimlarga nisbatan ulushi, foiz

11,4

9,6

O‘rta va to‘liqsiz o‘rta ma’lumotli xodimlar soni

x

x

jami xodimlarga nisbatan ulushi, foiz

x

x

Umumiy o‘rta va o‘rta maxsus ma’lumotli
xodimlar soni

11 958

12 291

jami xodimlarga nisbatan ulushi, foiz

63,9

62,1

 

Yuridik shaxslarda ishlovchi xodimlarning ma’lumotlilik darajasi boʻyicha taqsimlanishi

 

 

STATISTIK KO‘RSATKICHLARGA IZOHLAR

 

Mehnat resurslari - mamlakat aholisining mehnatga layoqatli yoshdagi qismi, iqtisodiy resurslarning tarkibiy unsuri; 16 yoshdan 55 yoshgacha boʻlgan ayollar, 60 yoshgacha boʻlgan erkaklar mehnat resurslariga kiritiladi.

Iqtisodiy faol aholi - aholining daromad keltiradigan ijtimoiy foydali mehnat bilan band boʻlgan qismi (xizmat koʻrsatish sohasi xodimlari, shaxsiy yordamchi xoʻjaligida ishlovchilar, bola tarbiyasi bilan mashgʻul boʻlganlar ham kiradi). Koʻpgina mamlakatlarda ish bilan band boʻlganlar va ularning qaramogʻidagilar, davlat qaramogʻidagi shaxslar va ishsizlar ham iqtisodiy faol aholi hisobiga kiritiladi. Rasmiy statistikada mamlakatdagi 16—59 yoshdagi mehnatga layoqatli aholi iqtisodiy faol aholi hisoblanadi.

 

Ishsizlar — 16 yoshdan to pensiya bilan ta’minlanish huquqini olishgacha bo‘lgan yoshdagi, haq to‘lanadigan ishga yoki daromad keltiradigan mashg‘ulotga ega bo‘lmagan, ish qidirayotgan va ish taklif etilsa, unga kirishishga tayyor bo‘lgan yoxud kasbga tayyorlashdan, qayta tayyorlashdan o‘tishga yoki malakasini oshirishga tayyor bo‘lgan mehnatga layoqatli shaxslar.

Bandlik yoki aholini ish bilan taʼminlash — mehnatga layoqatli aholining ijtimoiy foydali mehnat bilan mashgʻul boʻlishi; fuqarolarning shaxsiy va ijtimoiy ehtiyojlarini qondirish bilan bogʻliq boʻlgan va qonunlarga zid kelmaydigan, mehnat daromadi beradigan faoliyati.

Oliy ma’lumot - oliy taʼlim jarayonida talabaga oliy maʼlumot beriladi. Oliy maʼlumot tushunchasi muayyan ixtisoslik boʻyicha mutaxassis oldida turgan nazariy va amaliy muammolarni mustaqil hal qilish imkonini beradigan darajadagi bilim va malakalar yigʻindisini anglatadi.

Iqtisodiy nofaol aholi- ishchi kuchi tarkibiga kirmaydigan mehnatga qobiliyatli aholi. Uning jumlasiga ishlab chiqarishdan ajralgan holda ta’lim olayotgan talabalar, o‘quv yurtlarining tinglovchilari va kursantlari kabilar kiradi.

Band aholi- ijtimoiy ishlab chiqarishning fuqarolik sektorida band bo‘lgan va mamlakat qonunchiligi tomonidan belgilangan normalarga mos ravishda hisobga olinadigan mehnatga layoqatli yoshdagi aholi.

Ish o‘rni- ishlab chiqarish makoning bir qismi bo‘lib, unda barcha asosiy va yordamchi texnologiya uskunalari, moslamalar, ish mebellari va maxsus qurilmalar joylashgan. Ular muayyan turdagi ishlarni bajarish uchun mo‘ljallangan bo‘ladi.

Ishsizlik darajasi- ishsizlik sonining iqtisodiy faol aholi soniga nisbati.

Ish normasi- vaqt birligi (soat, smena, kun, oy) da ishchi ishlab chiqarishi kerak bo‘lgan mahsulot yoki bajarishi lozim bo‘lgan ish miqdori. Ish normasi mehnatning turi va texnologiyaga, mehnat va ishlab chiqarishni tashkil etish darajalari hamda ishchilarning malakasiga qarab belgilanadi.

Ishchi kuchi- insonning jismoniy va aqliy qobiliyatlari yig‘indisi va mehnatga layoqati bo‘lib, har qanday jamiyat ishlab chiqarishining asosiy sharti hisoblanadi. Mamlakat aholisining jismoniy va mehnatga layoqatli qismi uning ishchi kuchi hisoblanadi.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ORTACHA OYLIK NOMINAL

HISOBLANGAN ISH HAQI

 

O‘rtacha oylik nominal hisoblangan ish haqi

(qishloq xo‘jaligi korxonalari hamda kichik tadbirkorliksiz,
qayta hisoblangan, ming so‘m)

 

Iqtisodiy faoliyat turlari

2020-yil

2021-yil

2022-yil

 

 

 

 

Jami

1 747,7

1 925,2

2 316,3

shu jumladan:

 

 

 

Sanoat

1 626,7

1 847,1

2 094,7

Ta’lim

1 739,2

1 869,9

2 205,8

Sog‘liqni saqlash va
ijtimoiy xizmat ko‘rsatish

1 838,5

2 170,7

2 781,5

San’at, ko‘ngil ochish va
dam olish

2 039,6

1 536,8

1 463,1

Boshqa faoliyat turlari

1 724,9

2 014,8

2 574,3

 

O‘rtacha oylik nominal hisoblangan ish haqi, ming so‘m

(2022-yil; qishloq xo‘jaligi korxonalari hamda kichik tadbirkorliksiz)

Tuman bo‘yicha o‘rtacha oylik nominal hisoblangan ish xaqi 2 316,3 ming so‘mni tashkil etib, o‘tgan yilning mos davriga nisbatan 20,3 % ga o‘sdi.

O‘rtacha ish haqining yuqori miqdorlari iqtisodiy faoliyat turlaridan sog‘liqni saqlash va ijtimoiy xizmatlar ko‘rsatish sohasida 2 781,5 ming so‘m (tumandagi o‘rtacha oylik ish haqiga nisbatan 20,1 % yuqori) kuzatildi.

STATISTIK KO‘RSATKICHLARGA IZOHLAR

Nominal hisoblangan ish haqi – ma’lum bir davr (soat, oy, yil) mobaynida xodim tomonidan ishlab chiqarilgan mahsulot (bajarilgan ish yoki ko‘rsatilgan xizmat) evaziga ish beruvchilar tomonidan, amaldagi qonun hujjatlariga asoslangan holda soliq va boshqa to‘lovlarni o‘z ichiga oluvchi yollanma xodimning mehnatiga haq to‘lash tarzida jismoniy shaxsga pul shaklida hisoblangan daromadlardan iborat.

O‘rtacha ish haqini hisoblash uchun qabul qilinadigan xodimlar soni – homiladorlik va tug‘ish bo‘yicha ta’tilda bo‘lgan, bevosita tug‘uruqxonaning o‘zidan yangi tug‘ilgan chaqaloqni farzandlikka olish munosabati bilan ta’tilda bo‘lgan, hamda bolani uning qonun hujjatlariga muvofiq ma’lum bir yoshga to‘lguniga qadar parvarish qilish bo‘yicha ta’tilda bo‘lgan ayollar; ta’lim muassasalarida o‘qiyotgan va ish haqi saqlanmagan holda qo‘shimcha mehnat ta’tilida bo‘lganlar, shuningdek, ta’lim muassasalariga kirish imtihonlarini topshirish uchun ish haqi saqlanmagan holda ta’tilda bo‘lgan xodimlarlarni inobatga olmagan holda, mehnat daftarchalari mavjud bo‘lgan va ish haqi hisoblangan xodimlarning o‘rtacha sonini ifodalaydi.

Ish vaqti- korxona yoki muassasada muayyan ishni bajarish uchun qonuniy berilgan muddat ish kuni va ish haftasi bilan belgilanadi. Ish vaqti davomida ishlanmagan vaqt (nima sababdan sodir bo‘lgani dan qat’iy nazar) bekor turish vaqti deyiladi.

Ish haqi- joriy davrda ish beruvchi tomonidan yollangan xodimga bajargan ishlari uchun berilgan pul yoki natura usulidagi to‘lovlar bo‘lib, ular hisoblangan summalar yig‘indisidan tashkil topadi va ikki qismga bo‘linadi: ish haqi va ijtimoiy sug‘urtaga ajratmalar.

Ish haqiga ta’sir ko‘rsatuvchi omillar- Bozor iqtisodiyoti sharoitida ish haqi hajmiga bir qator bozor omillari va bozordan tashqari omillar taʼsir koʻrsatadi, buning natijasida mehnatga haq toʻlashning muayyan darajasi vujudga keladi. Bular tovarlar va xizmatlar bozorida talab va taklif oʻzgarishlari, mehnatga boʻlgan talab, narxining oʻzgaruvchanligi, isteʼmol tovarlari va xizmatlar narxi oʻzgarishi va boshqalar kiradi.

 

TA’LIM

 

Maktabgacha ta’lim

 

Muassasalar

Olchov birligi

2020-yil

2021-yil

2022-yil

 

 

 

 

 

Maktabgacha ta’lim   muassasalari soni

birlik

73

77

81

Maktabgacha ta’lim muassasalaridagi bolalar soni

kishi

10 838

9 761

9 928

O‘rinlar soni

birlik

10 748

9 761

9 924

Pedagog xodimlar

kishi

754

899

997

Nodavlat ta’lim 
  muassasalari soni

birlik

-

14

14

Nodavlat ta’lim  muassasalari-dagi  bolalar soni

kishi

-

614

756

O‘rinlar soni

birlik

-

614

869

Pedagog xodim lar

kishi

-

47

62

 

2022-yilda maktabgacha ta’lim muassasalari soni o‘tgan 2021-yilga nisbatan 4 taga ko‘paygan, tarbiyalanuvchi bolalar soni 9 928 nafarda iborat, pedagog xodimlar soni esa 98  nafarga ko‘paygan.

2022-yilda umumta’lim muassasalari soni o‘tgan 2021-yilga nisbatan
3 taga ko‘paygan , o‘quvchilar soni 800 nafarga ortgan, o‘qituvchilar soni 209 nafarga ortgan.

 

 

Umum ta’lim muassasalari

Muassasalar

O‘lchov birligi

2020/2021 o‘quv yili

2021/2022 o‘quv yili

2022/2023 o‘quv yili

 

 

 

 

 

Jami maktablar  soni

birlik

103

103

106

O‘quvchilari soni

kishi

50 748

51 272

52 072

Bitiruvchilar  soni

kishi

3 890

7 971

7 825

O‘qituvchilar soni

kishi

3 946

3 878

4 087

 

Umum ta’lim muassasalari

Orta va orta maxsus professional  talim muassasalari

Muassasalar

O‘lchov birligi

Akademik litseylar

Kasb-hunar maktablar

Kollejlar

Texnikumlar

 

 

 

 

 

 

2022/2023 o‘quv yili boshiga o‘rta va o‘rta maxsus professional  ta’lim muassasalari soni

birlik

-

3

1

-

O‘quvchilari soni

kishi

-

1 578

291

-

O‘qituvchilar soni

kishi

-

95

3

-

 

STATISTIK KO‘RSATKICHLARGA IZOHLAR

 

Maktabgacha taʼlim muassasalari  - maktabgacha yoshdagi bolalarning ijtimoiy tarbiya muassasalari hisoblanadi. Bu bosqichda bolalarni aqliy va jismoniy rivojlantirish, nutqini shakllantirish, ularni moddiy borliq, atrof-olam bilan tanishtirish hamda gigiyena masalalari boʻyicha amaldagi tayanch dastur asosida taʼlim-tarbiya beriladi.

Maktab-oʻqituvchi rahbarligida yosh avlodga maʼlumot beriladigan va tarbiyaviy ishlar olib boriladigan oʻquv tarbiya muassasasi hisoblanadi. Oʻzbekistonda maktab, davlat mulki boʻlib, unda oʻqish bepuldir.

Pedagog - pedagogika mutaxassisi; bolalar va yoshlarni tarbiyalash va oʻqitish bilan shugʻullanuvchi, shu soha boʻyicha maxsus tayyorgarlikka ega boʻlgan shaxs, oʻqituvchi hisoblanadi.

Kasb-hunar maktabi - yoshlarga kasb-hunar ta’limi berishni amalga oshiruvchi o‘quv yurti hisoblanadi. Kasb-hunar maktabi o‘z faoliyatini O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi, “Ta’lim to‘g‘risida”gi qonun, nizom hamda ta’lim organlarida ro‘yxatga olingan Ustavga muvofiq amalga oshiradi. Bo‘lajak yosh ishchi va mutaxassislarni, shu jumladan shartnoma asosida kasb-hunarga tayyorlashning yuqori sifatli bo‘lishini ta’minlash kasb-hunar maktabi faoliyatining maqsadi hisoblanadi.

Texnikum- bu professional ta’lim bo‘lib, o‘rta maxsusdan yuqori, Oliy ta’limdan past hisoblanadi. Texnikumda o‘qish muddati, kollejlardagi kabi, kamida 2-yilni tashkil etadi. O‘qish davomiyligi kasblar va mutaxassisliklarning murakkabligidan kelib chiqib belgilanadi. Texnikumlarda ta’lim kunduzgi, kechki va sirtqi shakllarda, davlat buyurtmasi va to‘lov-kontrakt asosida amalga oshiriladi. Texnikumlarning kollejlardan birinchi farqi shuki, ularda kadrlar tayyorlash Xalqaro standart tasniflagichning kamida 5-darajasiga (kollejlarda esa 4-daraja) mos ta’lim dasturlari asosida amalga oshiriladi.

Kollej - oʻrta maxsus, kasb-hunar oʻquv yurti. Taʼlim muddati 3-yil. Kollej oʻquvchilarning kasb-hunarga moyilligi, bilim va koʻnikmalarini chuqur rivojlantirish, tanlab olingan kasb-hunar boʻyicha bir mutaxassislik va 2-3 ishchi-kasb malaka koʻnikmalarini egallash imkonini yaratadi. Kollejlarda taʼlim olish oʻquvchilarga oʻz bilimlarini chuqurlashtirish va tanlagan ixtisosliklariga ega boʻlishni taʼminlaydi. Bunda oʻquv dasturlari oldingi oʻquv bosqichi - umumtaʼlim maktablari va keyingi pogʻonada turgan oliy oʻquv yurtlarining oʻquv dasturlari bilan oʻzaro mutanosiblikda boʻlib, taʼlimning uzluksizlik va izchillik prinsipiga amal qiladi.

 

 

 

 

 

SOGLIQNI SAQLASH

 

 

Muassasalar

O‘lchov birligi

2020-yil

2021-yil

2022-yil

 

 

 

 

 

Shifoxona muassasalari soni

birlik

1

2

3

O‘rinlar soni

kishi

330

420

380

Davolangan bemorlar soni

kishi

36 032

36 061

19 901

Shifokorlar soni

kishi

202

265

267

O‘rta tibbiyot xodim lar soni

kishi

1 159

1 235

1 227

Oliy hamshiralik ma’lumoti bo‘lgan hamshiralar

kishi

3

3

3

Tish shifokori

kishi

-

4

-

Feldsherlar

kishi

107

114

-

Sanitariya feldsheri

kishi

-

-

-

Doyalar

kishi

73

75

75

Sanitar shifokorlar va epidemiologlar yordamchilari

kishi

16

1

16

Hamshiralar

kishi

977

986

1 065

Yo‘riqchi dezinfektorlar

kishi

8

-

8

Laborantlar (feldsher-laborantlar)

kishi

65

45

50

Rentgen laborantlar

kishi

8

8

8

Boshqalar

kishi

2

-

2

 

 

 

 

 

 

 

 

Tibbiyot xodimlari to‘g‘risida ma’lumot

 

Shu bilan birga ayrim kasalliklar bilan kasallanish holatlari bo‘yicha o‘sish kuzatilgan. Masalan, 2022-yilda 2021-yilga nisbatan Ba’zi yuqumli va parazitar kasalliklar bo‘yicha 35,4 foizga kamaygan, Ovqat hazm qilish a’zolari kasalliklari bo‘yicha                          927,6 foizga oshgan.

Muassasalar

O‘lchov birligi

2020-yil

2021-yil

2022-yil

 

 

 

 

 

Ambulatoriya-poliklinika muassasalari soni

birlik

13

19

21

ulardan qishloq vrachlik punktlari

birlik

9

9

10

Kasalliklarning asosiy sinflari bo‘yicha aholining kasalliklarga chalinishi

Jami

kishi

100 590

80 503

111 101

Ba’zi yuqumli va parazitar kasalliklar

kishi

680

2 040

722

Yangi paydo bo‘lgan o‘smalar

kishi

103

179

181

Endokrin tizimi kasalliklari, ovqatlanish, modda almashinuvi buzilishlari

kishi

5 448

4 535

2 820

 

davomi

Muassasalar

O‘lchov birligi

2020-yil

2021-yil

2022-yil

 

 

 

 

 

 

Qon va qon yaratish a’zolari kasalliklari va immun mexanizmiga ta’sir etuvchi ayrim buzilishlar

kishi

30 934

25 002

16 295

Ruhiyat va xulq-atvor buzilishi

kishi

139

206

122

Asab tizimi kasalliklari

kishi

810

1 163

1 267

Ko‘z va uning qo‘shimcha apparat kasalliklari

kishi

2 376

4 790

3 197

Quloq va so‘rg‘ichsimon o‘simta kasalliklari

kishi

174

16 987

117

Qon aylanish tizimi kasalliklari

kishi

948

2 548

2 391

Nafas olish a’zolari kasalliklari

kishi

15 374

8 518

32 980

Ovqat hazm qilish a’zolari kasalliklari

kishi

18 527

1 928

17 885

Siydik-tanosil tizimi kasalliklari

kishi

4 542

2 149

8 765

 Homiladorlik, tug‘ruq va tug‘ruqdan keyingi davr asoratlari

kishi

5 480

49

5 759

Teri va teri ostki to‘qimasi kasalliklari

kishi

7 774

5 106

4 556

 Suyak-mushak tizimi va biriktiruvchi to‘qima kasalliklari

kishi

6 574

19

6 986

Tug‘ma anomaliyalar, deformatsiya va xromosom buzilishlar

kishi

-

-

50

Perinatal davrida ro‘y bergan ayrim holatlar

kishi

-

50

609

Jarohatlanish, zaharlanishlar va ayrim tashqi sabablar bilan bog‘liq asoratlar

kishi

6 523

5 202

8 403

 

 

 

STATISTIK KO‘RSATKICHLARGA IZOHLAR

 

Shifoxona - bemorlarni yotqizib davolaydigan muassasa. Shifoxonalar bemorlarni poliklinikada va uyda tibbiy yordamning barcha turlari bilan davolaydigan davolash-profilaktika muassasasi hisoblanadi; poliklinika bilan birlashtirilmagan Shifoxona faqat statsionarda davolaydi. Ish hajmi va maʼmuriy boʻlinishiga koʻra, respublika, viloyat (oʻlka), shahar, tuman va uchastka Shifoxonalari farq qilinadi.

Shifokor - tibbiy xodim, kasallikka chalingan yoki jarohatlangan odam sogʻligʻini tiklash bilan shugʻullanuvchi shaxsdir. Boshqa nomlari - "doktor", "vrach" hisoblanadi.

Feldsher -  oʻrta maʼlumotli tibbiyot xodimi; davolashprofilaktika muassasalarida Feldsher vrach  yordamchisi  boʻlib, u bilan qamkorlikda ishlaydi. Feldsher vrach kelguniga qadar tibbiy yordam koʻrsatadi, shuningdek, profilaktika va epidemiyaga karshi sanitariya ishlari olib boradi. Feldsherlar (sanitariyaepidemiologiya styalarida ishlash uchun va feldsherlaborantlar) tibbiyot kollejlarida tayyorlanadi.

Poliklinika - davolash profilaktika muassasasi; qatnab davolanadigan va uyida yotgan bemorlarga tibbiy yordam koʻrsatadi. O‘zbekistonda kasalxona bilan birlashgan va mustaqil poliklinikalar mavjud. Poliklinikalar aholining turar joyi va ish joyi boʻyicha xizmat koʻrsatadi. Maxsus tibbiyot muassasalari qoshida ham poliklinikalar bor. Poliklinikada terapevt, xirurg, nevrolog, revmatolog, ginekolog, LOR xizmat qiladi; Poliklinikalar tarkibida fizioterapiya va funksional diagnostika boʻlimlari, laboratoriya, dorixona va boshqalar boʻladi. Shahar va tuman poliklinikalari, shuningdek, ixtisoslashgan stomatologiya, fizioterapiya poliklinikalari ham bor. Hozirgi zamonaviy diagnostika vositalari bilan jihozlangan oilaviy poliklinikalar boʻlib, bular bolalar va kattalarga tegishli yordam koʻrsatadi. Yirik shaharlarda talabalarga xizmat qiladigan maxsus poliklinikalar ham mavjud.

 Hamshira - oʻrta maʼlumotli tibbiyot xodimi. Davolash-profilaktika muassasalarida hamshiralar vrach yordamchisi boʻlib, u bilan hamkorlikda ish olib boradi. Hamshiralar bemorlarni parvarish qilish, haroratni oʻlchash, dori tarqatish, davolash muolajalari va boshqa vazifalarni bajaradi. Hamshiralar turli tibbiyot muassasalari (kasalxona, poliklinika, dispanser, sanatoriy va boshqalar) da, shuningdek, yasli va bolalar bogʻchasida xizmat qiladi. Hamshiralikka tibbiyot kollejlarida oʻqitiladi.

Laborant - laboratoriya yoki ilmiy  muassasalarda ilmiy-texnik ishlarni bajaruvchi xodim.

Kasallik - bu betoblik yoki xastalik bo‘lib, organizmga tashqi yoki ichki muhitning zararli omillari taʼsir etganda roʻy beradigan patologik jarayon.

 

 

 

 

 

Teglar
Insurance Policy